Archiwum Polityki

We władzy bulwy

[nie zaszkodzi przeczytać]

Henry Hobhouse: Ziarna zmian. Sześć roślin, które zmieniły oblicze świata. Przełożył Marek Fedyszak. Wyd. Muza SA. Warszawa 2001, s. 480

Tytuł, a właściwie podtytuł tej książki brzmi trochę jak „wpływ życia seksualnego termitów na ruchy rewolucyjne w Europie”. A więc wydumanie, ryzykownie, nawet dziwacznie. Tym bardziej iż zwrot ów nie jest tylko reklamowym chwytem. Autor stara się udowodnić, iż chinina umożliwiła Europejczykom podbój świata, trzcina cukrowa jest winna niewolnictwa, herbata zasadniczo zmieniła bieg historii subkontynentu indyjskiego, a bawełna bezpośrednio doprowadziła do wojny secesyjnej (listę uzupełniają jeszcze ziemniak i kokaina). To zresztą tylko przykłady; lista tragicznych czy dobroczynnych zasług jest dużo dłuższa. A że do przekonywania zabiera się z przeogromną erudycją, sceptycyzm ustępuje zaintrygowaniu, a w końcu czytelniczemu zaangażowaniu. Losy świata, wielka polityka, makroekonomiczne procesy, rozwój i upadek całych cywilizacji widziane z perspektywy kartoflanej bulwy są znacznie ciekawsze, a wyniki ich badania bardziej odkrywcze (co nie znaczy, iż bezdyskusyjne) niż w przypadku tradycyjnego spojrzenia przypisującego sprawczą rolę wielkim generałom, politykom, królom. Tym bardziej że społeczno-polityczne losy kłączy, ziaren, listków autor doprowadza do dzisiejszych czasów.

Piotr Sarzyński

[lektura obowiązkowa]
[warto mieć w biblioteczce]
[nie zaszkodzi przeczytać]
[tylko dla znawców][czytadło][złamane pióro]
Polityka 18.2001 (2296) z dnia 05.05.2001; Kultura; s. 51
Reklama