Czego tu się bać?, film dokumentalny Małgorzaty Szumowskiej, TVP 2, 5 kwietnia br. (Wielki Czwartek), godz. 14.10
Podobno nasza cywilizacja poradziła sobie ze śmiercią, podobno jej nie ma. Jeśli nawet coś takiego się komuś przytrafia, to odbywa się to najczęściej wstydliwie, gdzieś za parawanem na szpitalnym łóżku. Z tym większym zaskoczeniem i ciekawością ogląda się doskonały dokument Małgorzaty Szumowskiej „Czego tu się bać?”. Dokumentalistka rozmawia o umieraniu z mieszkańcami mazurskich wsi. Być może to ostatni moment, by zarejestrować zanikające rytuały. „Na pogrzeb ludzie zjeżdżają się z najdalszych stron bardziej niż na wesele, bo to ostatni raz” – opowiadają kobiety. Siedzą grupkami w kuchni przy stole, na ławce przed domem i plotkują o umieraniu jak o czymś, w czym wielokrotnie uczestniczyły. Nieboszczyka myje się i ubiera w domu, w którym często leży jeszcze kilka dni po śmierci. Dlatego trzeba znać zasady. Nie wolno używać grzebienia, którym czesało się nieboszczyka, bo można się zarazić jadem trupim. Jak się przy ubieraniu mówi do nieboszczyka po imieniu, to on się robi luźny i łatwiej go ubrać. Jak nieboszczyk ma niedomknięte prawe oko, to umrze mężczyzna, który w nie spojrzy, jak lewe – to kobieta – opowiada z groźną miną jedna z bohaterek filmu, ale za chwilę się uśmiecha, bo radosny sposób opowiadania oswaja grozę śmierci. Nie ma się czego bać – mówią zgodnie bohaterowie filmu. W ostatniej scenie para staruszków ubrana w swoje stroje na śmierć siedzi trzymając się za ręce. Zgodnie i dobrze przeżyli życie, dlatego śmierci się nie boją. Martwią się tylko, że któreś z nich odejdzie pierwsze.