Mało kto kwestionuje zasadę, że powinniśmy czynić wszelkie starania, by odwdzięczyć się osobie, która dostarczyła nam jakieś dobro. I mało kto chce uchodzić za niewdzięcznika lub skąpca. Reguła wzajemności towarzyszy nam w życiu bezustannie. Jeżeli znajomi zaproszą nas na kawę do siebie do domu, to uważamy, że powinniśmy ich również zaprosić do nas; jeżeli sąsiad pomoże nam wnieść do domu telewizor, to my również powinniśmy oddać mu przysługę. Moc reguły wzajemności tkwi zatem w naszym zobowiązaniu do przyszłego rewanżowania się innym za przysługi, prezenty czy też niespodzianki. Zjawisko to jest szczególnie widoczne w okresie świąt. Przypomnij sobie, ile otrzymałeś życzeń świątecznych. Czy czułeś się w jakimś stopniu zobligowany do odpisania tym osobom na życzenia? Jeśli tak, to właśnie doświadczyłeś klasycznego przykładu reguły wzajemności.
Reguła ta niesie ze sobą ogromne pożytki społeczne. Nie powinien zatem dziwić fakt, iż za pośrednictwem przekazów kulturowych od kołyski wpajano nam szacunek dla jej funkcjonowania. Typowa rozmowa dzieci z matkami w piaskownicy: „Olu, powinnaś pożyczyć wiaderko Bartkowi. Pamiętasz, jak wczoraj Bartuś pożyczył ci grabki?”. Oczywiście Ola nie ma ochoty poddać się regule wzajemności, ale w ostateczności pozwala koledze pobawić się zabawką. Wyobraźmy sobie sytuację, w której członek danej grupy nie przestrzega reguły wzajemności. Dziewczynka, nie chcąc pożyczyć zabawki, mogłaby się narazić na dezaprobatę, wyśmianie czy też na inny rodzaj sankcji społecznych ze strony pozostałych uczestników zabawy.
Casus obieraczki
Techniką darmowych próbek posługują się firmy organizujące sprzedaż w domach. W trakcie prezentowania zalet garnków do gotowania na parze lub hermetycznie zamykanych pojemników jesteśmy częstowani posiłkami przyrządzonymi przez znaną nam osobę.