Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Archiwum Polityki

Biada, biada, Babilon upada

Babilon, jeden z pomników światowej cywilizacji, też stał się ofiarą wojny. Ostatnio o niszczenie jego zabytków oskarżono polskich żołnierzy. Faktycznie, antyczne ruiny to nie najlepsze miejsce na obóz wojskowy, ale nieporównanie większe zniszczenia spowodowali sami Irakijczycy, z Saddamem Husajnem na czele.

W drugiej połowie XIX w. archeolodzy europejscy kilkakrotnie prowadzili wykopaliska w Babilonie, ale niezbyt spektakularne rezultaty zniechęcały kolejnych badaczy. Dopiero w 1889 r., przy wsparciu cesarza Wilhelma II, regularne prace rozpoczęli tam badacze niemieccy odsłaniając w 1902 r. monumentalną Bramę Isztar, której glazurowana powłoka trafiła do Muzeum Pergamonu w Berlinie.

Po drugiej wojnie światowej, gdy w Iraku zaczęły sprawować władzę kolejne dyktatury, archeologia stała się ważnym elementem propagandy państwowej. Nie dziwi więc, że od 30 lat w Babilonie wykopaliska prowadzą archeolodzy iraccy, zapraszający jedynie do współpracy specjalistów z zagranicy. Do chwały starożytnego państwa babilońskiego odwoływał się Saddam Husajn. Czuł się spadkobiercą Hammurabiego, a przede wszystkim Nabuchodonozora II, którego darzył szczególną estymą jako zdobywcę Jerozolimy i budowniczego Babilonu.

Największym projektem dyktatora był tzw. Program Archeologicznego Ożywienia Babilonu, czyli rekonstrukcji najważniejszych budowli starożytnego miasta. W latach 1978–1988 Husajn zatrudniał przy tym tysiąc robotników, którzy zużyli do tego ponad 70 mln cegieł. Niczym jego wielki poprzednik kazał odciskać na nich własne imię.

W tym czasie powstała rekonstrukcja Pałacu Południowego, największej (52 tys. m kw.) z królewskich rezydencji. Pałac ma pięć głównych dziedzińców, otoczonych przez blisko 600 pomieszczeń. To tutaj znajdowała się Sala Tronowa oraz być może słynne Wiszące Ogrody. Zrekonstruowano też trzy świątynie (Isztar, Ninmah i Nabu sza Hare), cztery domy pomiędzy nimi, mury wzdłuż Alei Procesyjnej, Bramę Marduka, antyczny amfiteatr i kilka innych budowli. W sąsiedztwie odbudowanego Babilonu Saddam Husajn kazał wybudować swoją rezydencję z widokiem na starożytną stolicę.

Polityka 6.2005 (2490) z dnia 12.02.2005; Nauka; s. 84
Reklama