Filmowy Superman Christopher Reeve od ponad trzech lat leży całkowicie sparaliżowany po upadku z konia. Marzy o cudzie, który przywróci mu sprawność. Może medycyna spełni jego marzenie. Właśnie odkryto zdolności odnawiania się komórek neuronalnych w mózgu człowieka i możliwości ich przeszczepiania.
Przez kilkadziesiąt lat neurobiolodzy uważali, że mózg człowieka ma minimalne zdolności regeneracyjne. Zadowalali się dogmatem, że neurogeneza, czyli powstawanie nowych neuronów (fundamentalnych komórek układu nerwowego u ssaków), odbywa się tylko w okresie embrionalnym oraz wkrótce po urodzeniu. W organizmach dorosłych - nie. Wiadomo było, że pomocnicze komórki mózgu, zwane glejowymi, mogą się odradzać. Tłumaczono to silnym uzależnieniem ludzi od wyuczonych umiejętności i trwale zakodowanej pamięci (polegającej na stabilnych połączeniach między neuronami). Teoretycznie wykluczało to powstawanie nowych neuronów, które wprowadzałyby chaos do istniejącej architektury mózgu. Jednak już w latach 60. pojawiły się pierwsze dowody wskazujące na wyjątki od tej reguły.
Przy pomocy metod radioaktywnego znakowania komórek udowodniono najpierw, że - podobnie jak u ptaków - neurogeneza odbywa się w mózgach gryzoni. A w marcu br. Elizabeth Gould z Uniwersytetu w Princeton, używając znacznika bromodeoksyuridyny (BrdU), który wbudowuje się do DNA dzielących się komórek, pokazała, że nowe neurony powstają również w mózgach dorosłych małp, w strukturze zwanej zakrętem zębatym (dentate gyrus). Struktura ta jest częścią hipokampa, który pełni fundamentalną rolę w procesach uczenia się i pamięci, zwłaszcza przestrzennej. Autorka dowiodła, że neurogeneza ma miejsce również w zewnętrznych warstwach kory mózgu i zauważyła, że u zwierząt poddanych stresowi powstawanie nowych neuronów było silnie zahamowane. Elizabeth Gould zasugerowała, że nowe neurony tworzą funkcjonalne połączenia z innymi neuronami.
Obecnie nastąpił wielki finał tych fascynujących odkryć. Badacze ze współpracujących ze sobą grup Petera Erikssona z Uniwersytetu w Göteborgu w Szwecji oraz Freda Gage´a z Instytutu Salka w La Jolla, USA, opublikowali w Nature Medicine (listopad 1998) informację o odkryciu neurogenezy również w mózgach ludzi dorosłych.