Stereotypy płci – co to takiego?
Powszechnie przyjęte wyobrażenia o tym, jakie zachowania przystoją kobietom, a jakie mężczyznom, jakie role społeczne powinniśmy podejmować w zależności od płci.
Czy trzeba prowadzić wielkie badania naukowe, aby dostrzec, jak zmieniają się te wyobrażenia, a z drugiej strony jak trwałe są różnice między np. Europą a Azją?
Zaskoczę panią i czytelników. Badaliśmy stereotypy płci w 27 różnych krajach, posługując się listą około 300 przymiotników, charakteryzujących różne ludzkie cechy. Okazało się, że stereotypy są uniwersalne – podobnie postrzegamy kobiety i mężczyzn na całym świecie. Cechami powszechnie przypisywanymi mężczyznom są: ambicja, agresywność, brak wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka, przebojowość, racjonalne myślenie. Kobiety są postrzegane jako atrakcyjne, wrażliwe, uczuciowe, kierujące się emocjami, podporządkowane, przesądne. Ale pytani o ideał, o to, jacy oni sami chcieliby być, zarówno mężczyźni jak i kobiety wymieniają twarde przymiotniki opisujące męskość: chcą być silni, aktywni, mieć wpływ na innych. Tak deklaruje większość ludzi bez względu na wykształcenie i płeć, niezależnie od wieku – z dziećmi włącznie.
Jak odróżnić stereotyp od uogólnienia, które wynika z rzeczywistych różnic biologicznych i kulturowych, determinujących naszą psychikę?
Temu właśnie służą międzykulturowe badania nad psychologią płci, które są naprawdę pasjonujące. Na początku mojej pracy byłam przekonana, że mniej więcej wiem, czego spodziewać się w konkretnym kraju. Pierwsze wielkie zaskoczenie przeżyłam w Indiach, gdzie zawsze panowały bardzo surowe w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi reguły dotyczące zachowania się, sposobu życia, a nawet ubierania się każdej z płci.