Kluczowa postać pańskiej książki Nowogwinejczyk Yali zadaje zasadnicze pytanie: dlaczego biali uzyskali przewagę nad resztą świata, zdołali go sobie podporządkować cywilizacyjnie? Przez długi czas zdecydowana większość osób żywiła rasistowskie w istocie przekonanie, że ta dominacja wynika z intelektualnej wyższości Europejczyków. Kiedy dostrzegł pan, że na pytanie Yalego należy odpowiedzieć w zupełnie inny sposób?
Chęć poznania prawdziwej odpowiedzi na pytanie Yalego narastała we mnie od 1964 r. Pojechałem wówczas po raz pierwszy do Nowej Gwinei, by badać ptaki. Byłem jeszcze bardzo naiwny, wiedziałem tylko, że Nowogwinejczycy używają kamiennych narzędzi, nie znają stali i nie znają państwa jako formy organizacji życia społecznego – są po prostu prymitywni. Prymitywizm ten najłatwiej było sobie wytłumaczyć niższym poziomem umysłowym tubylców.
Gdy jednak zacząłem z nimi rozmawiać, szybko zdałem sobie sprawę, że Nowogwinejczycy nie są wcale głupsi od nas, że są przynajmniej tak samo, jeśli nie bardziej, inteligentni. Spostrzeżenie to nałożyło się na refleksje z młodości. Urodziłem się w 1937 r. w Stanach Zjednoczonych, wychowywałem w czasie wojny. Po wojnie przez cztery lata studiowałem w Europie, gdzie poznałem przyjaciół z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Jugosławii, moja żona jest Polką. Gdy porównałem losy moich rówieśników z różnych miejsc świata, spostrzegłem, że największy wpływ na nie wywarła geografia.
Zafascynowała mnie w końcu możliwość odpowiedzi na pytania, które wszystkich interesują, choć w wielu wypadkach uważa się, że nie wypada ich zadawać, np. o powodach upośledzenia czarnoskórych mieszkańców Stanów Zjednoczonych. Chciałem znaleźć inne wyjaśnienia niż łatwe, lecz fałszywe stereotypy.