Jak zwykle zaczęło się od podwyżki. Tym razem miała obowiązywać od 1 lipca 1980 r. W górę poszły ceny niektórych gatunków mięsa i wyrobów mięsnych, m.in.: wołowego bez kości, golonki, pasztetowej, bekonu, indyków, kaczek i gęsi, przeniesionych do kategorii towarów sprzedawanych po cenach komercyjnych. Podwyżka nie ominęła stołówek i bufetów zakładowych, w których nie tylko jedzono obiady, ale także robiono zakupy do domu. Nie należy jednak przeceniać pasztetowej. Była pretekstem.
Załamanie nastrojów przyszło wiosną 1980 r. Po części wynikało z rozczarowania VIII Zjazdem PZPR. Ważniejszy niż obraz partii był obraz sklepowych półek. Od 1974 r. OBOP prowadził okresowe sondaże śledząc zmiany opinii o stanie zaopatrzenia w artykuły żywnościowe. Z każdym rokiem coraz więcej badanych oceniało je negatywnie. W czerwcu 1976 r., po ogłoszonej, a następnie odwołanej podwyżce cen żywości, spadek był szczególnie duży: aż 71 proc. badanych oceniło zaopatrzenie jako złe (jako dobre tylko 6 proc). Podobna była w czerwcu 1980 r. – 61 proc. respondentów uznało zaopatrzenie za złe, 13 proc. za dobre. Gdy we wrześniu powtórzono sondaż, niezadowolonych było już 78 proc. W ciągłej sprzedaży brakowało podstawowych artykułów: masła, sera, mąki, jaj, włoszczyzny, pasztetowej, kurcząt. Mleko w proszku dla niemowląt sprzedawano tylko na podstawie książeczek zdrowia dziecka. Szynkę i mięso wołowe bez kości za dostępne uznał 1 proc. badanych.
Zatem nic dziwnego, iż już w maju SB odnotowała: „Wzrost nastrojów niezadowolenia oraz narastanie krytycznych wypowiedzi i komentarzy w odniesieniu do zaopatrzenia rynku, polityki cen i działalności władz – warunkowanych utrzymującymi się w wielu rejonach kraju znacznymi niedoborami zaopatrzenia rynku w artykuły spożywcze i niektóre przemysłowe, dokonanymi podwyżkami cen, występującymi zakłóceniami produkcyjnymi w niektórych zakładach pracy, a także nasilającymi się dyskusjami i pogłoskami na temat przewidywanych dalszych podwyżek cen, co niejednokrotnie jest podłożem wzmożonych okresowych wykupów niektórych artykułów”.