Archiwum Polityki

Pytania o Niemcy, Prusy i pamięć

Gościem „Polityki” był pochodzący z Pomorza znany historyk niemiecki prof. Rudolf von Thadden, doradca kanclerza Schrödera i dyrektor instytutu w Genshagen pod Berlinem, w którym od lat toczą się debaty niemiecko-francusko-polskie.

W redakcji wygłosił odczyt na temat aktualnych niemieckich refleksji w związku z 60 rocznicą zakończenia wojny.

Niemcy nie podejmują dziś takich wątków jak likwidacja Prus czy powojenny podział Niemiec – mówił profesor. W mniejszym stopniu dyskutują też o przyczynach wojny niż o jej fazie końcowej: bombardowaniu niemieckich miast, ostatnich dniach Hitlera. Ważnym wątkiem niemieckich debat jest refleksja, czy pamięć o zagładzie Żydów może być mitem założycielskim Republiki Federalnej, a jeśli tak, to czy za ludobójstwem popełnionym na europejskich Żydach nie schodzą w cień inne ofiary hitleryzmu.

Stosunek do wojny zmieniał się w niemieckiej opinii publicznej w ciągu minionych dziesięcioleci w zależności od sytuacji w Europie i w samych Niemczech. Obecnie – rok po wejściu krajów Europy Środkowo-Wschodniej do UE i po rozdźwiękach w kwestii irackiej, konstytucji europejskiej – niemieckie debaty o wojnie krążą wokół pytania: na ile pamięć II wojny jest fundamentem zjednoczenia Europy.

W czasie kilkudniowego pobytu w Polsce prof. von Thadden, którego książka „Pytania o Prusy” właśnie ukazała się w Polsce, wygłosił także odczyt o Prusach w Niemieckim Instytucie Historycznym oraz wziął udział w warsztacie zorganizowanym przez „Politykę” oraz olsztyńskie stowarzyszenie Borussia w ośrodku wypoczynkowo-konferencyjnym „Polityki” w Niborku koło Nidzicy. Wraz z kilkudziesięcioma nauczycielami historii ze szkół Warmii i Mazur zastanawiał się, jak w zjednoczonej Europie mówić polskim dzieciom o pruskiej historii tych ziem.

Polityka 12.2005 (2496) z dnia 26.03.2005; Salon Polityki; s. 112
Reklama