Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Archiwum Polityki

Kulturalny fizyk

Od pięciu lat Fundacja Bankowa im. Leopolda Kronenberga (powołana przez dawny Bank Handlowy SA) przyznaje prestiżowe nagrody im. Aleksandra Gieysztora za osiągnięcia w ochronie polskiego dziedzictwa kulturowego. W tym roku po raz pierwszy otrzymał ją przedstawiciel emigracji – prof. Kazimierz Piotr Zaleski. Postać wielce zasłużona i ciekawa. Jako czternastolatek, podszywając się pod swego starszego o dwa lata brata, wstąpił do Związku Walki Zbrojnej. Już jako żołnierz AK walczył w partyzantce na Polesiu. W 1949 r. aresztowało go NKWD, a sąd skazał na 10 lat więzienia. Warunkowo wypuszczony został dwa lata później.

Po wyjeździe z Polski studiował w paryskim Instytucie Radowym pod kierunkiem Ireny Joliot-Curie. Później projektował największe francuskie reaktory jądrowe, przez wiele lat pracował w Komisji Energii Atomowej, był konsultantem amerykańskich federacyjnych władz bezpieczeństwa atomowego i pracownikiem francuskiej dyplomacji. Wykładał na wyższych uczelniach (MIT, Berkeley, Harvard) był profesorem uniwersytetu Kalifornii w Los Angeles.

Jednak uhonorowano go za jeszcze jedno życiowe wcielenie: zasługi dla polskiej kultury. A konkretnie „za podjęcie i przeprowadzenie pełnej modernizacji Biblioteki Polskiej w Paryżu, co uczyniło z niej placówkę nowoczesną, służącą promocji wiedzy o Polsce”. Tą placówką Kazimierz Piotr Zaleski kieruje od 1999 r. Oddano mu pod opiekę bezcenne zbiory gromadzone od 1838 r. W ich skład wchodzi na przykład wspaniała kolekcja listów pisanych przez polskich królów, liczne pamiątki po Mickiewiczu i Chopinie, a także m.in. ponad 200 tys. książek i 5 tys. rękopisów. 77-letni profesor dołączy nową nagrodę do okazałego zestawu wcześniejszych wyróżnień i honorów: krzyża Virtuti Militari (otrzymał go z rąk gen.

Polityka 7.2005 (2491) z dnia 19.02.2005; Ludzie i wydarzenia; s. 14
Reklama