Judaizm, nazywany też – nie zawsze ściśle – religią starozakonną (od Starego Zakonu, jak chrześcijanie nazywają przymierze zawarte między Bogiem a narodem żydowskim), mozaizmem (od imienia prawodawcy Mojżesza, po hebrajsku Mosze), religią hebrajską – należy do religii objawionych: to sam Bóg miał objawić przesłanie będące zasadniczą treścią religii żydowskiej. Liczba Żydów w świecie wynosi dziś ok. 15 mln, czyli ułamek ludzkości, jednak ich religia wywarła wielki wpływ na chrześcijaństwo i islam, a przez to na dzieje powszechne. Kto chce lepiej zrozumieć te dwie młodsze religie monoteistyczne, powinien poznać lepiej religię żydowską.
Wszystkie trzy religie monoteistyczne odwołują się do patriarchy Abrahama jako wspólnego protoplasty. Jego ojciec miał wyrabiać posągi bóstw babilońskich, w które wierzył. Abram nie mógł się z tym pogodzić. Pewnego dnia roztrzaskał bożki w pracowni ojca. Bóg Jedyny miał nawiedzić Abrahama i obiecać mu, że jeśli opuści dom w Ur i ruszy w drogę, Bóg pobłogosławi jego narodowi. Tak Bóg zawarł przymierze (brit) z narodem żydowskim: obie strony otrzymywały pewne prawa i pewne obowiązki. Biblia opowiada, jak przymierze Boga z wybranym przezeń narodem było konkretyzowane i potwierdzane w historii żydowskiej.
Naukowo biorąc, religia Żydów oraz ich poprzedników Hebrajczyków i Izraelitów formowała się przez wieki;
bynajmniej nie od razu przyjęła postać judaizmu takiego, jakim znamy go dzisiaj. Choć jest on rygorystycznie monoteistyczny, w długiej historii narodu żydowskiego były chwile odstępstwa na tym polu. W VII w. przed naszą erą żydowski król Amon popierał kult bóstw asyryjskich, czyli politeizm, za co zapłacił życiem, uśmiercony przez zbuntowanych wyznawców Boga Jedynego.