Przejdź do treści
Janina Paradowska
15 kwietnia 2010
Galerie

Żałoby polskie

15 kwietnia 2010
Różne bywały polskie żałoby. Rozmaite były powody smutku i możliwości okazywania żalu. Na zdjęciu modlitwa w Łodzi 13.04.2010. Różne bywały polskie żałoby. Rozmaite były powody smutku i możliwości okazywania żalu. Na zdjęciu modlitwa w Łodzi 13.04.2010. Tomasz Stańczak / Agencja Gazeta
Po powstaniu styczniowym, podczas zaborów, po ofiarach Grudnia’70, po śmierci Papieża Polaka, Prymasa Tysiąclecia i marszałka Józefa Piłsudskiego. Różne bywały polskie żałoby. Rozmaite były powody smutku i możliwości okazywania żalu. Wielorakie też miały skutki.
Żałoba po śmierci św. Wojciecha. Pogrzeb, beatyfikacja oraz uroczystości Zjazdu Gnieźnieńskiego miały wymierny wpływ na rozwój młodego państwa i panowanie Bolesława Chrobrego. 'Wykupienie ciała męczennika od Prusów', Drzwi Gnieźnieńskie.Wojciech Wójcik/BEW Żałoba po śmierci św. Wojciecha. Pogrzeb, beatyfikacja oraz uroczystości Zjazdu Gnieźnieńskiego miały wymierny wpływ na rozwój młodego państwa i panowanie Bolesława Chrobrego. "Wykupienie ciała męczennika od Prusów", Drzwi Gnieźnieńskie.
Gdy poddani żegnali kolejnych władców, także w Polsce, ceremonie zyskiwały stałe, charakterystyczne elementy. Nagrobek Kazimierza Jagiellończyka w katedrze wawelskiej.Janusz Leśniak/BEW Gdy poddani żegnali kolejnych władców, także w Polsce, ceremonie zyskiwały stałe, charakterystyczne elementy. Nagrobek Kazimierza Jagiellończyka w katedrze wawelskiej.
Zygmunta August był jednym z tych władców, którego wybory osobiste miały wpływ na losy kraju. Także jego osobista żałoba po śmierci Barbary Radziwiłłówny zmieniła ustalony rytuał. W 1551 roku kondukt żałobny wiódł aż do Wilna.BEW Zygmunta August był jednym z tych władców, którego wybory osobiste miały wpływ na losy kraju. Także jego osobista żałoba po śmierci Barbary Radziwiłłówny zmieniła ustalony rytuał. W 1551 roku kondukt żałobny wiódł aż do Wilna.
W epoce baroku ceremoniał żałobny rozrósł się do niespotykanych form. Na miedziorycie z epoki - projekt dekoracji Ferdinando Fugi w rzymskim kościele w 1719 r. Kondukt i katafalk podczas pogrzebu Klementyny Sobieskiej.Zbiory Biblioteki Narodowej w Warszawie/materiały prasowe W epoce baroku ceremoniał żałobny rozrósł się do niespotykanych form. Na miedziorycie z epoki - projekt dekoracji Ferdinando Fugi w rzymskim kościele w 1719 r. Kondukt i katafalk podczas pogrzebu Klementyny Sobieskiej.
Po utracie niepodległości, badania grobów wawelskich i powtórne pogrzeby władców zyskały ogromne znaczenie patriotyczne. Witraż wg proj. Wyspiańskiego 'Kazimierz Wielki'.Henryk T Kaiser/BEW Po utracie niepodległości, badania grobów wawelskich i powtórne pogrzeby władców zyskały ogromne znaczenie patriotyczne. Witraż wg proj. Wyspiańskiego "Kazimierz Wielki".
'Św. Stanisław' witraż według projektu Wyspiańskiego.Henryk T Kaiser/BEW "Św. Stanisław" witraż według projektu Wyspiańskiego.
'Henryk Pobożny'. Projekty witraży Stanisława Wyspiańskiego upamiętniające powtórne pożegnanie królów nie zostały zrealizowane pod zaborami.Henryk T Kaiser/BEW "Henryk Pobożny". Projekty witraży Stanisława Wyspiańskiego upamiętniające powtórne pożegnanie królów nie zostały zrealizowane pod zaborami.
W XIX wieku Polacy w uroczysty sposób zaczęli żegnać wielkich artystów: Chopina, Sienkiewicza, Matejkę. Pogrzeby bywały manifestami polskości i patriotyzmu. W Krakowie na Skałce spoczęli miedzy innymi: Wyspiański, Kraszewski, Asnyk.Slawek Puklo/Flickr CC by SA W XIX wieku Polacy w uroczysty sposób zaczęli żegnać wielkich artystów: Chopina, Sienkiewicza, Matejkę. Pogrzeby bywały manifestami polskości i patriotyzmu. W Krakowie na Skałce spoczęli miedzy innymi: Wyspiański, Kraszewski, Asnyk.
Najmocniejszym symbolem ducha II Rzeczpospolitej stała się żałoba po śmierci marszałka Piłsudskiego.Muzeum Powstania Warszawskiego Najmocniejszym symbolem ducha II Rzeczpospolitej stała się żałoba po śmierci marszałka Piłsudskiego.
Wdowa po marszałku Piłsudskim musiała sprostać osobistej tragedii i żałobie narodowej.Eyedea/BEW Wdowa po marszałku Piłsudskim musiała sprostać osobistej tragedii i żałobie narodowej.
Dla większości rodaków Józef Piłsudski był postacią uosabiającą dążenia do niepodległości i walkę o jej zachowanie...Muzeum Powstania Warszawskiego Dla większości rodaków Józef Piłsudski był postacią uosabiającą dążenia do niepodległości i walkę o jej zachowanie...
Serce Marszałka spoczęło w Wilnie.BEW Serce Marszałka spoczęło w Wilnie.
Grudzień 1970. Na zdjęciu demonstranci i stoczniowcy na ulicach w Gdańska. Podczas demonstracji na wybrzeżu mogło zginąć nawet 40 osób. Nie było mowy o ujawnieniu listy ofiar i oficjalnej żałobie.Fundacja Centrum Solidarności/KFP Grudzień 1970. Na zdjęciu demonstranci i stoczniowcy na ulicach w Gdańska. Podczas demonstracji na wybrzeżu mogło zginąć nawet 40 osób. Nie było mowy o ujawnieniu listy ofiar i oficjalnej żałobie.
Dopiero po 1980 i 1989 roku udało się uczcić ofiary Grudnia przez pomniki i umieszczenie napisów na grobach zabitych. Na zdjęciu rocznica wydarzeń grudniowych w Gdyni.Wojtek Jakubowski/KFP Dopiero po 1980 i 1989 roku udało się uczcić ofiary Grudnia przez pomniki i umieszczenie napisów na grobach zabitych. Na zdjęciu rocznica wydarzeń grudniowych w Gdyni.
Władze PRL, chcąc nie chcąc, musiały ogłosić żałobę narodową po „Prymasie tysiąclecia”. Czerwiec 1981 r.Paweł Wodzynski/BEW Władze PRL, chcąc nie chcąc, musiały ogłosić żałobę narodową po „Prymasie tysiąclecia”. Czerwiec 1981 r.
'Żałoba po Solidarności' wzmogła się wraz z tą po śmierci ks. Jerzego Popiełuszki.Wojciech Surdziel/Agencja Gazeta "Żałoba po Solidarności" wzmogła się wraz z tą po śmierci ks. Jerzego Popiełuszki.
Manifestacja w pierwszą rocznicę śmierci ks. Jerzego. Warszawa 3.11.1985Wojciech Surdziel/Agencja Gazeta Manifestacja w pierwszą rocznicę śmierci ks. Jerzego. Warszawa 3.11.1985
Największa i najsmutniejsza polska żałoba powojenna – po śmierci Jana Pawła II. 2005 r.Janusz Leśniak/BEW Największa i najsmutniejsza polska żałoba powojenna – po śmierci Jana Pawła II. 2005 r.
Mieszkańcy Krakowa rok później, na ulicy Floriańskiej pod tym samym 'papieskim' oknem.Mateusz Skwarczek/Agencja Gazeta Mieszkańcy Krakowa rok później, na ulicy Floriańskiej pod tym samym "papieskim" oknem.
Janina Paradowska

Więcej na ten temat
Reklama