Ryszarda Socha: – Dlaczego żachnął się pan, gdy prosząc o rozmowę, użyłam hasła wywoławczego „konflikt pokoleń”?
Prof. Janusz Trempała: – Jakiś dystans międzypokoleniowy zawsze istnieje. Ale czy on oznacza konflikt? Wolę określenie „odmienność” – doświadczenia życiowego, oczekiwań, celów, planów i w pewnym sensie także odmienność wartości. Czy dzisiaj można mówić o konflikcie międzypokoleniowym w takim znaczeniu, jak w latach 60. w odniesieniu do ówczesnego buntu młodzieżowego? Wtedy rzeczywiście konflikt zaistniał. Uważam, że był on wyrazem zmian, jakie wówczas już dokonały się w stosunkach wychowawczych pomiędzy rodzicami i dziećmi, a nie ich przyczyną. Powojenne pokolenie ówczesnych rodziców, dzisiejszych 70– 80-latków, już wcześniej zmieniło swoje podejście do dzieci. Ale za tym nie nadążały rozwiązania instytucjonalne. Tak naprawdę był to bunt przeciwko instytucjom, które dyskryminowały młodzież. Nie sądzę, abyśmy dzisiaj mieli do czynienia z analogicznym konfliktem. Choć pojawił się taki sygnał.
Ma pan na myśli protest przeciwko ACTA?
Tak. Młodzi zrobili to elegancko. Pokazali, że potrafią się lokalnie zorganizować w imię globalnego interesu, wspólnego dla pokolenia. Ale na tym się skończyło. Co mnie zaciekawia. Spodziewałem się, że pójdą dalej, upomną się o inne swoje prawa, coś zmienią w naszym życiu społecznym.
Ponadto obserwujemy dziś zjawisko wiekowej kompresji zachowań, jak to nazywa jedna z moich doktorantek. Współcześnie starsi podejmują zachowania kiedyś typowe dla młodszych i odwrotnie.