Mówić. Człowiek jest jedynym gatunkiem obdarzonym umiejętnością wypowiadania słów i zdań, układania ich w długie narracje, operowania pojęciami abstrakcyjnymi, metaforą, żartem słownym. Jego mózg potrafi w błyskawicznym tempie przełożyć na słowa intencje czy subtelne stany emocjonalne. I cóż z tego. Wcale niełatwo ludziom się skomunikować. Wyrazić komunikat – tak. Postawić na swoim – owszem. Wykrzyczeć swoje racje, nawrzeszczeć, zabulgotać…
Mamy trudności z dogadaniem się. Z dziećmi, z rodzicami, z partnerami. Mamy z tym problemy w życiu zawodowym i politycznym. Zwłaszcza dziś w Polsce można odnieść wrażenie, że ludzie zaczynają mówić w dwu osobnych polszczyznach (żyjemy w jednym kraju – zabawna zbieżność fonetyczna – jak PiS z KOD-em). Ale to nie tylko polski i nie tylko polityczny problem. Coś się dzieje z ludzką cywilizacją, że wypełnia ją wszechogarniający jazgot. Niespecjalnie pomagają naszemu gatunkowi coraz fantastyczniejsze narzędzia komunikacji – możemy dzięki sieci w sekundę połączyć się z drugim człowiekiem, gdziekolwiek on jest na świecie, a i tak wielu używa tego narzędzia wyłącznie po to, by na kogoś zawarczeć, w jakiejś sprawie zaburczeć, coś nieistotnego wymruczeć.
Wynika z artykułów tego wydania „Ja my oni”, że problem współczesnego człowieka nie polega na tym, że zatraca on zdolność mówienia, ale że szwankuje mu zdolność słuchania. Wszelkie bowiem wymiany myśli, rozmowy, spory, negocjacje, mediacje – czy odbywają się przy domowym śniadaniu, czy na międzynarodowej konferencji pokojowej – polegają na relacji. Na dwustronności. Na słyszeniu intencji i stanów emocjonalnych partnera dialogu. Jest więc to wydanie Poradnika o tym, jak mówić. Ale jeszcze bardziej o tym, jak słuchać.