Specjaliści szacują, że co dziesiąty mieszkaniec planety cierpi na napady panicznego lęku. Od arachnofobii, czyli lęku przed pająkami, przez nyktofobię – lęk przed ciemnością, aż po tanatofobię – nieopanowany lęk przed śmiercią. Ile sytuacji, zjawisk, zachowań i przedmiotów, tyle potencjalnych powodów do lęku. Skąd się bierze i czy można się go pozbyć?
Najpierw, jak podkreślają lekarze, lęk trzeba zdiagnozować, bo jest on jednym z zaburzeń nerwicowych, które mogą w poważnym stopniu wpływać na nasze zachowanie i stan emocjonalny. By zrozumieć to, co dzieje się w naszej psychice, trzeba przede wszystkim nauczyć się odróżniać lęk od zwykłego strachu. Ten drugi odczuwamy bardzo często. Jest reakcją na rzeczywiste zagrożenie. Nasz organizm mobilizuje się wtedy do ucieczki lub walki. Do krwi pompowana jest adrenalina, serce przyspiesza, szybciej oddychamy. Gdy mija zagrożenie, wszystko wraca do normy. W lęku, którego podłoże jest irracjonalne, objawy somatyczne mogą być podobne, ale skoro zagrożenie nie jest rzeczywiste, nie mijają tak łatwo. Naukowcy zwracają uwagę na mechanizm pozytywnego sprzężenia zwrotnego. To swego rodzaju samospełniająca się przepowiednia. Wyobraźmy sobie, że zaczynamy odczuwać lęk przed chorobą. Nasz organizm reaguje pogorszeniem samopoczucia, a my doszukujemy się w tym kolejnych objawów groźnego schorzenia. To z kolei potęguje nasz lęk. Ta spirala nie ma końca.
Ludzie dotknięci lękami muszą zdać sobie sprawę, że bez pomocy psychoterapii nie są w stanie uporać się ze swoimi problemami. By je przezwyciężyć, trzeba bowiem bardzo dokładnie przeanalizować kształtowanie się psychiki pacjenta nawet na dość wczesnych etapach rozwoju.