Kwestia różnic między mózgami kobiet i mężczyzn zajmowała badaczy od początków poprzedniego stulecia. Poszukiwania znaczenia i wagi tych odmienności przez dekady nastawione były jednak na konkretny rezultat, w zależności od dominującego w danym momencie klimatu intelektualnego i światopoglądu. Doniesienia z frontu badań układają się więc we wzór sinusoidy – a to wskazywano, że różnice są, a to że ich nie ma.
Natura czy kultura
Najwcześniejszym etapom prac towarzyszyło przekonanie podzielane także przez szanowanych do dziś biologów i medyków, że mózg kobiecy, z racji drobniejszych rozmiarów – mieści się wszak w mniejszej czaszce – działa gorzej od męskiego. Niemiec Julius Bayerthal twierdził w pracach z początku XX w., że człowiek o obwodzie głowy poniżej 52 cm nie jest zdolny do żadnej istotnej działalności umysłowej. Z tej perspektywy – dowodził – rozważania nad obwodem głów genialnych kobiet nie mają sensu, bo takich kobiet po prostu nie ma. Wychodząc z podobnego założenia, rodak Bayerthala, lekarz Paul Julius Moebius w 1900 r. popełnił dzieło „O umysłowym i moralnym niedorozwoju kobiety” (w 1937 r. przetłumaczone na polski). Bez wpływu na poglądy tych autorów pozostały wyniki prowadzonych mniej więcej w tym samym czasie badań zdolności intelektualnych, niepotwierdzające, by kobiety ustępowały na tym polu mężczyznom.
Po zakończeniu II wojny światowej m.in. feminizm i ideologie lewicowe stworzyły grunt dla przekonania, że różnic między mózgami kobiet i mężczyzn brak, a odmienności w zachowaniu czy zdolnościach ludzi obu płci wynikają z wpływów środowiska, wychowania i formułowanych wobec nich oczekiwań społecznych.