Niezbędnik

Genetyczna kancera

Nowotwór, czyli uszkodzenie genomu

Ludzka komórka rakowa (nabłonka płuca). Ludzka komórka rakowa (nabłonka płuca). Dennis Kunkel Microscopy, Inc/Visuals Unlimited / Corbis
Jak wyglądają geny ludzkich nowotworów? Jak to się dzieje, że wskutek nagromadzenia w nich mutacji dochodzi do tak straszliwej choroby?

Ostatnie dane z raportu Światowej Organizacji Zdrowia wskazują, że w 2013 r. zachorowało na nowotwory 14 mln ludzi, z czego w Polsce blisko 150 tys. Te liczby podwajają się co 20 lat! Choroby nowotworowe stały się więc wyzwaniem dla medycyny i śmiertelnym zagrożeniem dla współczesnej cywilizacji, o niewyobrażalnym dotychczas wymiarze. Za statystykami kryją się miliony ludzkich tragedii – chorują i odchodzą nasi najbliżsi, co czwarty z nas może w czasie swojego życia zachorować na nowotwór. Świadomość tego powoduje, iż większość społeczeństw z coraz lepszymi efektami poprawia skuteczność w wykrywaniu i leczeniu tej strasznej choroby. Podobna determinacja spowodowała m.in. praktycznie zahamowanie umieralności z powodu infekcji wirusem HIV.

Rak a nowotwór

By uświadomić sobie złożoność zadań, przed którymi stoimy, warto zrozumieć sam proces powstawania nowotworu. Jest on skutkiem uszkodzenia ludzkiego genomu, a proces, w przebiegu którego prawidłowe komórki przekształcają się w nowotworowe, nazywamy kancerogenezą. Pionierskie badania rozpoczęli w San Francisco w 1975 r. Harold E. Varmus i John M. Bishop, odkrywając tzw. protoonkogeny. Obydwaj otrzymali za swoje odkrycie Nagrodę Nobla w 1989 r., a Harold E. Varmus jest obecnie dyrektorem Narodowego Instytutu Raka w USA.

Oczywiście wcześniej naukowcy posiadali sporo wiedzy o roli genów w powstawaniu nowotworów. Jednakże ilość oderwanych od siebie informacji nie tłumaczyła fenomenu niepohamowanego ich wzrostu. Obserwacja chromosomów komórek nowotworowych pod mikroskopem świetlnym już w 1914 r.

Niezbędnik Inteligenta „Co mamy w genach” (100079) z dnia 17.03.2014; Genetyka w medycynie; s. 62
Oryginalny tytuł tekstu: "Genetyczna kancera"
Reklama