Jan M. Długosz napisał bardzo potrzebny – nie tylko w kontekście nowego filmu o Midway – artykuł poruszający mało u nas znany temat („Bitwa dwóch cywilizacji”, POLITYKA 46). Nawiasem mówiąc, sam film – jak się orientuję – nie dorównuje „Bitwie o Midway” z niezapomnianą kreacją Henry’ego Fondy z 1976 r.; podobnie jak „Pearl Harbor” w sensie faktograficznym jest kiepską próbą nawiązania do rewelacyjnego „Tora, Tora, Tora” z 1970 r. Autor popełnił jednak w końcówce swego tekstu parę istotnych przeinaczeń, które pozwolę sobie sprostować:
1. W momencie opuszczenia flagowego lotniskowca AKAGI przez wiceadmirała Nagumo Chūichiego dowodzenie nad operacjami lotniczymi przejął kontradmirał Yamaguchi Tamon, dowódca II flotylli (dywizjonu) lotniskowców Cesarskiej Marynarki.
2. To on, a nie wiceadmirał Nagumo, wysłał nieliczne ocalałe samoloty japońskie przeciw YORKTOWN, flagowcowi kontradmirała Fletchera. Atak prowadzony przez kapitana Tomonagę ciężko uszkodził amerykański lotniskowiec, który storpedowany następnie przez japoński okręt podwodny ostatecznie zatonął.
3. HIRYU był okrętem flagowym kontradmirała Yamaguchiego, ale jego dowódcą pod Midway był komandor Kaku Tomeo.
DR HAB. ROMAN KOCHNOWSKI, PROF. NADZW. UP KIEROWNIK KATEDRY BEZPIECZEŃSTWA MILITARNEGO INSTYTUTU NAUK O BEZPIECZEŃSTWIE UNIWERSYTETU PEDAGOGICZNEGO W KRAKOWIE