Dekadę po wojnie Warszawa wciąż odradzała się z ruin. Społeczeństwo było młode, przyrost naturalny wysoki, dostęp do edukacji stał się ułatwiony, migracja ze wsi do miast i awans społeczny – coraz powszechniejsze. Był to też jednak czas terroru politycznego i wszechogarniającej propagandy. Związek Młodzieży Polskiej był narzędziem presji systemu w szkołach, na uczelniach i w zakładach pracy. W 1955 roku otrzymał zadanie współorganizacji, pod egidą Światowej Federacji Młodzieży Demokratycznej, spotkania młodych ludzi z całego świata. Warszawa - miasto zamknięte i zastraszone przez stalinowski reżim, wciąż częściowo zrujnowane, zmęczone brakami i kolejkami – podczas festiwalu stało się żywe i kolorowe.
Do stolicy przybyło około 26 tysięcy osób ze 116 krajów. Młodych Polek i Polaków – 140 tysięcy. Pałac Kultury i Stadion Dziesięciolecia właśnie oddano do użytku, a miasto dekorowano wielkoformatowymi realizacjami malarskimi. Zorganizowano setki wydarzeń: koncertów, wystaw, spotkań, odczytów i imprez. Tłem festiwalu były ruiny wciąż odbudowującego się miasta. Dwutygodniowy karnawał wielokulturowości poprzedzał nadchodzące zmiany polityczne i społeczne, zarówno w Polsce, jak i na świecie.
Na wystawie Lato, które zmieniło wszystko. Festiwal 1955 tytułowe wydarzenie stało się punktem wyjścia do refleksji o połowie lat 50. XX wieku. Zofia Rojek i Błażej Brzostek, zespół kuratorski, przedstawiają przygotowania i przebieg festiwalu w kontekście społecznym, politycznym i kulturowym. Istotne wątki to między innymi odwilż polityczna, dekolonizacja Afryki i Azji, odbudowa Warszawy i przestrzeń publiczna stolicy. Prezentowane są liczne materiały archiwalne i pamiątki z festiwalu (plakaty, pocztówki, chusty, przypinki, programy), fotografie, socrealistyczne rzeźby i malarstwo. Można także posłuchać wspomnień uczestniczek i uczestników. Przygotowane specjalnie na wystawę dzieła Yulii Krivich i Pauliny Włostowskiej pokazują, że Festiwal 1955 to nie tylko historyczne wydarzenie sprzed 70 lat, lecz także impuls dla współczesnej praktyki artystycznej. Ważnym elementem wystawy i prac nad nią była zbiórka pamiątek i wspomnień z festiwalu.
Wystawie towarzyszy album pod redakcją Błażeja Brzostka i Zofii Rojek Festiwal 1955. Święto młodości. Piętnaście esejów odkrywa kolejne warstwy propagandowego przedsięwzięcia, które stało się zapowiedzią zmian w polskiej sferze politycznej i społecznej. Tematy to między innymi powiew obyczajów i młodzieżowej mody z Zachodu, spotkanie z osobami różnych kultur i kolorów skóry, dźwięki muzyki jazzowej, swobodne korzystanie z przestrzeni miasta, ale także przemoc, rasizm i utrwalone kolonialne wyobrażenia Innego. W publikacji znalazło się również kalendarium imprezy z wycinkami i cytatami z oficjalnych dokumentów, prasy codziennej i dzienników, a także liczne fotografie i grafika użytkowa związana z tym wydarzeniem.
Wystawa do zobaczenia w Muzeum Warszawy do 21 grudnia 2025 roku
Dni i godziny potwarcia: wt., śr., pt., sob. 11-19, czw. 11-20, niedz. 11-18
20 zł normalny / 15 zł ulgowy, czwartek 1 zł
Więcej infronmacji tu