Patronaty

17. Festiwal Kultury Żydowskiej

17. Festiwal Kultury Żydowskiej

Po raz 17. zapraszamy na krakowski Kazimierz! Przez 9 dni (23 czerwca - 1 lipca) ta dawna żydowska dzielnica będzie światowym centrum współczesnej muzyki, kultury i sztuki żydowskiej.

Tegoroczny Festiwal to niemal 200 wydarzeń z udziałem ponad 130 artystów z Polski, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Argentyny, Francji, Niemiec, Włoch i Izraela.

Na program Festiwalu składają się koncerty, warsztaty, wykłady, spotkania, wystawy, zwiedzanie żydowskiego Krakowa i pokazy filmowe. Od warsztatów dla dzieci po ciągnące się nierzadko do świtu Jazz-Klez Sessions - każdy znajdzie coś dla siebie.

Muzyczna część festiwalu zaskakuje różnorodnością: od Mozarta po hip-hop - koncerty klasyczne, klezmerskie, chasydzkie, synagogalne, awangardowe, jazzowe. Wielkie projekty i kameralne recitale zabrzmią w pieczołowicie odrestaurowanych synagogach, w niewielkich klubach, na placykach, ulicach, a nawet na dachu Okrąglaka! Każdy koncert przyciąga ogromną publiczność, a fani wszystkich muzycznych gatunków spotkają się 30 czerwca na koncercie "Szalom na Szerokiej".

W tym roku, w ciągu 9 festiwalowych dni, usłyszymy:

  • świętujący piętnastolecie zespół Kroke, w koncercie promującym najnowszą płytę "Seventh Trip";
  • kanadyjski zespół Beyond the Pale - dwukrotnie - z projektem The New World of Mozart oraz w repertuarze folkowym;
  • izraelskich mistrzów sztuki kantoralnej: Chaima Adlera, Yaakova Motzena i Israela Randa z towarzyszeniem jerozolimskiego chóru Kolot Min Hashamayim pod dyrekcją Rafaela Bittona, w koncercie dedykowanym Jerozolimie;
  • weteranów sceny klezmerskiej - zespół Veretski Pass - przywołujący wschodnioeuropejską tradycję żywiołowego, wiejskiego grania;
  • SoCalled Orchestra - jedyną na świecie orkiestrę grającą żydowski hip-hop, z żywiołowym śpiewakiem, pianistą, akordeonistą i magikiem DJ SoCalledem z Montrealu;
  • Pianistę Maurice'a El Medioni (Algieria/Francja) i perkusistę Roberto Rodrigueza (Kuba/USA) w projekcie, będącym fuzją jazzu, muzyki klezmerskiej, sefardyjskiej i arabskiej;
  • Pieśni sefardyjskie i jidysz w wykonaniu niezwykłego duetu: sefardyjski kantor Alberto Mizrahi spotka na scenie z wybitnego śpiewaka jidysz Theodora Bikela (USA);
  • Na wskroś współczesne, przekorne interpretacje pieśni i piosenek jidysz w koncercie punkowo-kabaretowej formacji Daniela Kahna (USA/Niemcy);
  • Kwartet saksofonisty Grega Walla (USA) w programie Later Prophet's - współczesnych interpretacji bibilijnych proroctw Ezechiela, Malachiasza i lamentacji Jeremiasza. To awangardowa ścieżka dźwiękowa do największego bestsellera w dziejach światowej literatury;
  • Argentyński duet Lerner & Moguilevsky, prezentujący muzykę żydowską z serca kraju tanga;
  • Dwa krakowskie kwartety: awangardowy Bester Quartet i klasyczny Dafô, na jednej scenie w premierowym repertuarze;
  • Franka Londona, Roba Schwimmera i Lorina Sklamberga w programie Nigunim & Zmiros - tradycyjnych pieśni chasydzkich w jazzowych aranżacjach;
  • Paul Brody's Sadawi - w czterech odsłonach Jazz Klez Sessions, zwieńczonych koncertem grupy, znanej z zaskakującego brzmienia i porywających kompozycji lidera;
  • Carnival Conspiracy - kolejny projekt Franka Londona, który zbiera na scenie blisko 20 muzyków, w tym polską grupę perkusyjną Ritmodelia;
  • Alfreda Schreyera - ostatniego drohobyckiego Żyda, jedynego żyjącego ucznia Brunona Schulza w repertuarze piosenek jidysz i ... przedwojennych polskich tang;
  • Leopolda Kozłowskiego i Jego Przyjaciół;
  • młode krakowskie zespoły Nakhes i Quartet Klezmer Trio
Nie tylko muzycznie Festiwal zadziwia różnorodnością, program wystaw reprezentuje równie szerokie spectrum: od fotografii (Świat przed Katastrofą), poprzez malarstwo (El male rachamim, Jerzy Duda-Gracz), sztukę naiwną aż po sztukę współczesną we wszystkich jej odmianach: video-art, instalacje, performanse, zaprezentujemy w halach dawnej Fabryki Schindlera pod wspólnym tytułem pamięć tej chwili z odległości lat, które miną.

Kino Festiwalowe zainteresuje zarówno miłośników klasyki jak i kina najnowszego. Najstarszy prezentowany w tym roku film powstał w roku 1922 w USA, a najnowszy w 2006 w Polsce. Ważnym punktem programu będzie retrospektywa filmów Davida Steina, kanadyjskiego reżysera i operatora, zmarłego w 2004 roku w wieku zaledwie 34 lat. Projekcje odbywać się będą w Kinie Pod Baranami.

Część edukacyjna festiwalu to przede wszystkim wykłady i warsztaty. Tegoroczny program wykładów składa się z trzech cykli: Symbolika ikonografii tradycyjnej sztuki żydowskiej, który poprowadzi Ewa Gordon; Kobiety w świecie żydowskim, z udziałem m.in. Andy Rottenberg, Bożeny Umińskiej, Belli Szwarcman Czarnoty; oraz Świat kultury jidysz zaprezentowany przez Michaela Wexa oraz Mayera Kirshenblatta i jego córkę Barbarę Kirshenblatt- Gimblett.

Warsztaty to najbardziej rozbudowana część festiwalowego programu, w tym roku jest to już 17 cykli! W czasie warsztatów nie tylko poznajemy kulturę żydowską ale aktywnie ją współtworzymy. Hip-hop i tradycyjna kuchnia, taniec i śpiew, wycinanka i fotografia - to tylko niektóre z naszych propozycji. Historia Kazimierza, czy szerzej, żydowskiego Krakowa, liczy ponad 700 lat - cykle zwiedzań pozwolą poznać jej podstawy i mogą stać się impulsem do własnych poszukiwań.

Na tegorocznym Festiwalu mamy zaszczyt gościć jednego z najwybitniejszych żyjących pisarzy - Aharona Appelfelda z Izraela, autora Badenheim 1939 i Drogi żelaznej, który zgodził się spotkać z festiwalową publicznością. W Krakowie będzie też pisarka Miriam Akavia, swoje nowe książki zaprezentują: prof. Szewach Weiss oraz Ruth Ellen Gruber. Miłośników poezji zapraszamy do Krakowskiego Salonu Poezji, tym razem poświęconego Jerozolimie, a także na prezentację najnowszego numeru Zeszytów Literackich o twórczości Jechudy Amichaja.

W piątkowe wieczory, a także w pierwszy sobotni poranek i wieczór w synagodze Tempel odbywać się będą uroczyste ceremonie religijne: Kabalat Szabbat, Poranna Modlitwa Szabatowa i Meławe Małke (Pożegnanie Szabatu).

Krakowski Festiwal, w ciągu 19 lat, stał się jednym z najważniejszych i największych festiwali żydowskich na świecie, z roku na rok ciesząc się rosnącym prestiżem i uznaniem. Uczestnicy - artyści i publiczność - podkreślają wyjątkowość festiwalu, której źródło tkwi przede wszystkim w genius loci, bogatej i różnorodnej ofercie programowej i niepowtarzalnej atmosferze, która na 9 dni ogarnia Kazimierz. Zapraszamy!

Szczegółowy program 17. edycji Festiwalu Kultury Żydowskiej jest dostępny na stronie internetowej Stowarzyszenia Festiwal Kultury Żydowskiej: http://www.jewishfestival.pl/ Znaleźć tam można również informacje na temat cen biletów, sposobu ich rezerwacji i zakupu.

Autorką tegorocznego plakatu Festiwalu jest Agnieszka Winciorek.


Sobota, 23 czerwca, godz. 19.00, dawna Fabryka Schindlera, ul. Lipowa 4

Pamięć tej chwili z odległości lat, które miną

Tytuł wystawy jest zainspirowany wierszem Cali Gurewicza, Pamięć tej chwili z odległości lat, które miną, z tomu Poezje nowohebrajskie (wybór i przekład - Aleksander Ziemny, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1986, s. 215].

W dawnej Fabryce Schindlera zaprezentowane zostaną prace ponad czterdziestu artystów z Polski, Izraela, USA i Europy. W ciągu dziewięciu dni zobaczyć będzie można performanse, instalacje, wideo, fotografie, malarstwo, rysunki. To największa prezentacja sztuki współczesnej w historii Festiwalu Kultury Żydowskiej, jedna z najważniejszych w Krakowie. Christian Boltanski, Ilya i Emilia Kabakov, Jeremy Deller - to „gwiazdy" światowego formatu. Obok nich swój film Jewish Mafia zaprezentuje czternastolatek Wacek Warchoł - uczeń warszawskiej szkoły Lauder Morasha. Oprócz dzieł stworzonych w latach wcześniejszych, zobaczyć można będzie prace zupełnie nowe, przygotowane specjalnie na tę wystawę (m.in. Katarzyny Górnej, Huberta Czerepoka, Piotra Pardy, Mai Gordon).

Przez lata niewykorzystywane, zaniedbane, naznaczone historią hale dawnej Fabryki Schindlera to przestrzeń, w której refleksja nad teraźniejszością, przeszłością i przyszłością  zyskuje nowy wymiar.

Artyści, których prace zostaną pokazane na wystawie: Nelly Agassi, Mirosław Bałka, Christian Boltanski, Rebecca Bournigault, Marian Czapla, Hubert Czerepok, Jeremy Deller, Jagna Dobesz, Wojtek Doroszuk, Stanisław Dróżdż, Maja Gordon, Katarzyna Górna, Nicolas Grospierre, Agata Groszek, Oskar Hansen, Rafał Jakubowicz/Yifat Laist, Dominik Jałowiński, Adam X Jastrzębski, Ilya Kabakov, Tadeusz Kantor, Malwina Konopacka, Jarosław Kozakiewicz, Agnieszka Kurant, Robert Kuśmirowski, Lang/Bauman, Gabi Maciejowska, Angelika Markul, Olga Mokrzycka, Ania Orlikowska, Piotr Parda, Joanna Rajkowska, Anne Rothschild, Robert Rumas, Jadwiga Sawicka, Roman Stańczak, Wacek Warchoł, Piotr Wysocki, Artur Żmijewski.

Kurator wystawy zachowując szacunek do minionych wydarzeń, pokazuje prace artystyczne, w których zabraknie ewidentnych odniesień do historycznych traum. Wprowadza widza w przestrzeń, na której przeszłość pozostawiła niezacieralne ślady, których świadomość zawarta jest w surowej, pełnej znaczeń architekturze.

To opowieść o współczesności w kontekście miejsca naznaczonego historią.

Organizatorzy wystawy:
Fundacja Polskiej Sztuki Nowoczesnej
Stowarzyszenie Festiwal Kultury Żydowskiej w Krakowie

Kurator: Sarmen Beglarian
Współpraca kuratorska: Katarzyna Burza
Współpraca produkcyjna: Katarzyna Wydra


Festiwalowa środa

W przedwojennym Opatowie nazywali go Majer Lipiec. Swoje wspomnienia z tamtych lat Mayer Kirshenblatt przelewa na płótno. W środę o 14.00 w Synagodze Kupa, razem ze swoją córką Barbarą Kirshenblatt-Gimblett zaprezentuje te obrazy. Dzięki nim można będzie powędrować do przedwojennego sztetla, zobaczyć jak wyglądało codzienne życie. Ten niecodzienny dwugłos pozwoli lepiej zrozumieć mechanizmy rządzące społecznością żydowską przedwojennego sztetla, a o życiu współczesnych ortodoksyjnych kobiet żydowskich opowie o godzinie 16.00 (również w Synagodze Kupa) Blima Miller - żona Kantora Benziona Millera.

Również z głębokiej tradycji żydowskiej ortodoksji czerpie genialny saksofonista GREG WALL. Uznany i ceniony muzyk, a od niedawna również rabin, w awangardowy sposób interpretuje teksty starotestamentowe, budując przestrzeń ponad czasem, a jednocześnie łącząc czas proroków ze współczesnością. Jest to jeden z tych koncertów tegorocznego Festiwalu, którego opuścić nie można (Synagoga Tempel, godz. 22.00).

Tradycja aszkenazyjska i sefardyjska krzyżują się raczej nieczęsto, ale sprzyjają temu okazje takie, jak krakowski Festiwal Kultury Żydowskiej. Theodore Bikel, żydowski bard ze Stanów Zjednoczonych i Kantor Alberto Mizrahi, sefardyjski tenor urodzony w Grecji zaprezentują koncert pieśni w jidysz i ladino, ale też po hebrajsku i grecku.  Nasza Pieśń zabrzmi w Synagodze Tempel w środę o 19.00.

A o 21.00 w Alchemii na scenie zasiądzie punkowo-folkowy Malowany ptak Daniela Kahna. Czy będzie to równie skandalizujące, jak książka Jerzego Kosińskiego?

Reklama
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną