Pomocnik Historyczny

Francuzi w Egipcie

Wyprawa Napoleona do Egiptu była elementem rywalizacji Francji i Anglii o wpływy w prowincjach słabnącego imperium osmańskiego. Skutki najazdu okazały się dalekosiężne.

Strategiczny Egipt.

Korzyści z zawładnięcia Egiptem widział już w XVII w. filozof niemiecki Leibniz, który spędził kilka lat we Francji, jednak jego projekt nie wzbudził wówczas zainteresowania. Dopiero rosnąca rywalizacja Wielkiej Brytanii i Francji o opanowanie szlaków handlowych do Indii i na Daleki Wschód uświadomiła Europie znaczenie strategiczne i gospodarcze Egiptu. Wówczas jednak, w XVIII w., Anglicy dominowali już w Zatoce Perskiej, Kompania Wschodnioindyjska, mająca swoje faktorie w Kuwejcie, Mezopotamii i Persji, wyparła Francuzów z Indii, a w Egipcie uzyskała zezwolenie na żeglugę po Morzu Czerwonym i koncesje na prowadzenie handlu przez Suez.

Francja utrzymała dominujące wpływy w handlu lewantyńskim i nie zrezygnowała z planów odzyskania straconych pozycji. Ekspedycja generała Bonapartego do Egiptu miała na celu, oprócz zdobycia zaplecza surowcowego, wyparcie Anglików z Morza Czerwonego i odcięcie ich od Indii, a w dalszych planach ich zdobycie. Bonapartemu towarzyszyło wielu uczonych różnych specjalności (m.in. orientalistów znających języki i obyczaje mieszkańców Bliskiego Wschodu).

Inwazja.

W Egipcie, będącym formalnie prowincją turecką, lecz rządzonym przez mameluków (art. s. 74), panowała anarchia. W walkach wewnętrznych przewagę zyskali bejowie Murad i Ibrahim. 1 lipca 1798 r. generał Bonaparte wylądował w pobliżu Aleksandrii, zdobył miasto i ruszył na Kair. Pod piramidami wojska francuskie zatrzymała armia dowodzona przez Murada beja, która mimo liczebnej przewagi nie mogła sprostać lepiej uzbrojonym i wyćwiczonym Francuzom, którzy zajęli Kair. Była to duża zmiana we francuskiej polityce zagranicznej, gdyż Francja była od wieków sojuszniczką Turcji osmańskiej.

Pomocnik Historyczny „Historia Arabów” (100002) z dnia 07.02.2014; Historia Arabów; s. 84
Reklama