Wojsko rosyjskie: Dzieło Barclaya de Tolly

Złudzenia młodego cara co do własnych talentów wojskowych prysły pod Austerlitz i Frydlandem, gdzie objawiła się słabość rosyjskiej armii przerobionej pospiesznie i brutalnie na pruskie wzorce przez wielbiącego Fryderyka Wielkiego Pawła I. Po Tylży przyszedł czas pokory i przestrojenia armii na francuską modłę.

Getty Images „Car Aleksander I przedstawia Napoleonowi w Tylży Kałmuków, Baszkirów i Kozaków”, obraz z epoki.

REFORMY I PRUSKI DUCH. Brytyjski oficer i historyk Basil Liddell-Hart twierdził, że trudniejsze od wtłoczenia do głowy wojskowego nowej myśli jest tylko usunięcie z niej myśli starej. Początek panowania Aleksandra tezę tę ilustruje doskonale. Powołał on wprawdzie (1802) Wojenne Ministerstwo Wojsk Lądowych, lecz w jego strukturach przetrwało podejmujące zbiorowo decyzje Kolegium Wojenne. Ministrem, a zarazem wiceprzewodniczącym kolegium został, wyrzucony przez Pawła z armii, dobiegający sześćdziesiątki gen.