Druga połowa XVIII w. przyniosła debatę i próby reform Rzeczpospolitej, w których istotny wątek stanowiły kwestie dotyczące Żydów i ich miejsca w strukturach politycznych i społecznych.
Impulsy z wewnątrz i zewnątrz. Druga połowa XVIII w. była dla Żydów Rzeczpospolitej okresem bardzo poważnych wstrząsów. Żydowskie instytucje samorządowe przechodziły wyraźny kryzys, przede wszystkim finansowy, ale także związany z osłabieniem autorytetu władz gminnych. W tym czasie pojawiły się też dwa nowe nurty, chasydyzm i haskala, uderzające w tradycyjne instytucje i elity, a także zwalczające się wzajemnie.
Inne impulsy przychodziły z zewnątrz środowiska żydowskiego.
Pomocnik Historyczny
„Historia Żydów polskich”
(100070) z dnia 01.04.2013;
Polin;
s. 50