James Cook (1728–79), choć wychował się na wsi, całe swe życie poświęcił morzu, pasuje do niego tytuł biografii – „The Seaman’s seaman” (Żeglarz żeglarzy). W wieku niespełna 19 lat zaciągnął się jako marynarz na węglowiec, ale wszystkie wolne godziny spędzał na studiowaniu nawigacji, matematyki i astronomii. Stosunkowo szybko awansował; jego mapy Nowej Fundlandii i obserwacje zaćmienia Słońca zwróciły uwagę Admiralicji, która wybrała go na dowódcę „Endeavour”. Pierwszym zadaniem tego statku była żegluga na Pacyfik i zaobserwowanie przejścia Wenus na tle tarczy słonecznej na początku czerwca 1769 r. Był to czas odkryć; szwedzkiemu przyrodnikowi Linneuszowi meldowano, że żaden statek nie został wcześniej tak dobrze wyposażony naukowo.
Wyprawa „Endeavour” była pierwszą – z ogółem trzech – zorganizowanych przez Cooka podróży dookoła świata. W tej pierwszej, po 3 miesiącach na Tahiti, 6 na Nowej Zelandii, Cook dotarł do Australii, żeglował wzdłuż jej wybrzeży i przepłynął Cieśninę Torresa, między Australią i Nową Gwineą, przywożąc do Anglii tysiące opisów i okazów flory i fauny. W czasie tej wyprawy 7 marynarzy zmarło na malarię, 27 ciężko chorowało na rozmaite inne choroby. Być może to spowodowało, że Cook – w toku kolejnych dwóch wypraw, najpierw na Pacyfik, potem, by odnaleźć przejście północno-zachodnie – mógł poszczycić się nie tylko odkryciami geograficznymi, ale także warunkami żeglugi. Czystość statków, ich wietrzenie, zmuszanie załogi do przestrzegania diety – choć nie znano wtedy jeszcze przyczyn szkorbutu – dały imponujące jak na tamtą epokę rezultaty.