Pomocnik Historyczny

Armia w cieniu Royal Navy

Mundury różnych formacji armii brytyjskiej od XVII w. do czasów współczesnych. Mundury różnych formacji armii brytyjskiej od XVII w. do czasów współczesnych. Mary Evans Picture Library
Położenie geograficzne Anglii powodowało, że zawsze pierwszą linią obrony była marynarka wojenna. Do walk w Europie Zjednoczone Królestwo mogło wynajmować całe państwa wraz z ich wojskami. Co nie znaczy, że własna armia lądowa nie odgrywała istotnej roli w strategii Imperium Brytyjskiego.
Szabla kawalerii brytyjskiej z pocz. XIX w.AN Szabla kawalerii brytyjskiej z pocz. XIX w.

Armia Nowego Wzoru. Reformy Cromwella i stworzenie Armii Nowego Wzoru (New Model Army) spowodowało, że parlament był w stanie wygrać wojnę z królem. Armia ta była pierwszą zawodową i jednocześnie narodową armią w Anglii, kręgosłup moralny dali jej radykalni protestanci; gdy doszło do tego dobre wyszkolenie, okazało się, że żołnierze Cromwella są nie do powstrzymania. Rojaliści zostali pokonani, a król ścięty (1649). Armię Nowego Wzoru Cromwell ubrał w czerwone mundury – od połowy XVII w. aż do początku XX w. czerwona kurtka stała się symbolem żołnierza brytyjskiego.

Narodziny systemu pułkowego. Po śmierci Cromwella (1658) Karol II Stuart, syn ściętego Karola I, wylądował w Dover, stanął na czele 30-tys. armii generała Moncka i przejął władzę w Anglii w zasadzie bez rozlewu krwi. Tyle tylko, że tak wielu żołnierzy król nie potrzebował, a parlament nie zamierzał za nich płacić. Po negocjacjach zgodzono się na utrzymywanie czterech, stacjonujących w Londynie, pułków – dwóch kawalerii: Królewskiego Pułku Gwardii Konnej (King’s Regiment of Horse Guard) i Królewskiego Pułku Konnego (King’s Regiment of Horse) oraz dwóch pieszych: 1 Pułku Gwardii Pieszej (1st Regiment of Foot Guard) i Gwardii Coldstreamskiej (Coldstream Guards), ponadto dwudziestu ośmiu różnej wielkości garnizonów na Wyspach; małe jednostki rozmieszczone w koloniach (Ameryka Północna, Indie Zachodnie) miały być prawie w całości finansowane przez kolonistów. Był to początek systemu pułkowego, który odróżniał armię brytyjską od wszystkich innych na świecie. Podlegał on różnym zmianom i miał swoje dziwactwa, jednak zapewniał siłę moralną i zwartość. Początkowo pułki były formowane przez pułkowników i od ich nazwisk brały swoje nazwy. Część z nich rozformowywano, gdy kończyła się wojna, inne trwały.

Strategia brytyjska. Mimo że Anglia miała globalne interesy, to jednak w XVII i XVIII w. najważniejsze było dla niej europejskie podwórko. Tylko tu mógł się narodzić rywal zdolny zagrozić nowo powstającemu imperium. Względna równowaga sił na kontynencie powodowała, że Anglia zawsze była języczkiem u wagi. W ciągu kilkunastu lat mogła walczyć np. przeciw Holendrom w sojuszu z Francją, a potem razem z Holandią przeciw Francuzom.

Pomocnik Historyczny „Imperium Brytyjskie” (100084) z dnia 08.09.2014; Narodziny Imperium; s. 48
Reklama