Pomocnik Historyczny

Będziemy bić się na plażach

Co dalej po klęsce pod Dunkierką?

Przemówienie radiowe; lata II wojny. Przemówienie radiowe; lata II wojny. IWM / Getty Images
Wystąpienie w Izbie Gmin 4 czerwca 1940 r. (fragmenty)

Kiedy przed tygodniem zwróciłem się do Izby z prośbą o to, by umożliwiono mi wystąpienie dzisiejszego popołudnia, lękałem się, że przypadnie mi w udziale ciężki obowiązek obwieszczenia największej klęski militarnej w długiej historii naszego narodu. Uważałem – i podobnego zdania było wielu znawców – że uda się uratować zaledwie dwadzieścia, trzydzieści tysięcy żołnierzy. Wydawało się przesądzone, że cała francuska Pierwsza Armia i cały Brytyjski Korpus Ekspedycyjny na północ od wyrwy między Amiens i Abbeville zostaną rozbite w otwartym polu lub będą musiały skapitulować z braku żywności i amunicji. Na te właśnie bolesne, smutne wieści próbowałem przed tygodniem przygotować Izbę i naród. Wydawało się, że cały rdzeń, trzon i mózg Armii Brytyjskiej, na której i wokół której zamierzaliśmy i nadal zamierzamy tworzyć wielkie wojsko brytyjskie w późniejszych latach wojny, przepadnie na polu bitwy albo pójdzie w sromotną i naznaczoną głodem niewolę.

Takie były rokowania przed tygodniem. Lecz czekał nas kolejny cios, który mógł się okazać śmiertelny. Król Belgów* wezwał nas, byśmy mu przyszli z pomocą. Gdyby ten władca i jego rząd nie odcięli się od aliantów, którzy uratowali ich kraj od zagłady w ostatniej wojnie, gdyby nie szukali schronienia w fatalnej, jak się okazało, neutralności, armie francuska i brytyjska na samym początku mogłyby uratować nie tylko Belgię, ale i Polskę. (…)

Tydzień temu poprosiłem Izbę, by powstrzymać się od osądów, ponieważ fakty nie były jasne, teraz jednak uważam, że nie ma już żadnego powodu, byśmy nie wyrobili sobie opinii na temat tego pożałowania godnego wydarzenia. Kapitulacja armii belgijskiej zmusiła Brytyjczyków do natychmiastowej osłony flanki na długości ponad trzydziestu mil w kierunku morza.

Pomocnik Historyczny „Winston Churchill” (100089) z dnia 12.01.2015; Mowy; s. 111
Oryginalny tytuł tekstu: "Będziemy bić się na plażach"
Reklama