Pomocnik Historyczny

Skarb narodowy bez dna

Jak Polska inwestowała na kresach

Gazoliniarnia Silva Plana w Borysławiu Gazoliniarnia Silva Plana w Borysławiu EAST NEWS
Państwo inwestowało na wschodzie, modernizowało tamtejszą gospodarkę i usiłowało zintegrować ją z ogólnopolskim systemem ekonomicznym. Bilans jest niejednoznaczny.
Pracownicy kopalni gazu obok nowego odwiertu, okolice BorysławiaEAST NEWS Pracownicy kopalni gazu obok nowego odwiertu, okolice Borysławia

Kresy na starcie

Spuścizna epoki przedindustrialnej. W początkach ziemie wschodnie II RP tworzyły odrębny w stosunku do reszty kraju region gospodarczy. Przytłaczająca większość mieszkańców funkcjonowała w ramach tradycyjnej gospodarki drobnotowarowej i instytucji głęboko zakorzenionych w epoce przedindustrialnej. Były to rodzinne gospodarstwa chłopskie, zakłady rzemieślnicze i przedsiębiorstwa handlowe (w niemałym procencie uprawiające handel obwoźny lub obnośny) oraz majątki ziemskie prowadzone w sposób ekstensywny.

Życie gospodarcze toczyło się tu niemal wyłącznie w ramach lokalnych i według kalendarza wyznaczanego przez zmieniające się pory roku. Geograf Wiktor Ormicki zwrócił jednak uwagę w „Życiu gospodarczym Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej Polskiej”, wydanym w Krakowie w 1929 r., że ten system był na swój sposób efektywny. Stosując strategie adekwatne do możliwości technologicznych i kapitałowych, maksymalnie wykorzystując dostępne zasoby, potrafiono wyprodukować prawie wszystko: żywność, przytłaczającą większość narzędzi gospodarskich i wyposażenia gospodarstwa domowego oraz odzieży. Czego nie potrafiono zrobić samodzielnie, można było kupić od lokalnego rzemieślnika: szewca, kołodzieja, kowala, zduna, garncarza.

Wymianę dalekiego zasięgu pozwalał organizować system targów i jarmarków. W transporcie wykorzystywano wozy, sanie, łodzie. Infrastruktura komunikacyjna w postaci dróg gruntowych, nieuregulowanych cieków wodnych oraz brak sieci pocztowej i telefonicznej nie stanowiły więc dla zdecydowanej większości mieszkańców wielkiego problemu.

Pomocnik Historyczny „Kresy Rzeczpospolitej” (100092) z dnia 16.03.2015; Kresy II RP; s. 80
Oryginalny tytuł tekstu: "Skarb narodowy bez dna"
Reklama