Pomocnik Historyczny

„Pod bagnetami, karabinami i szablami”

Kulisy walki z parlamentem

Józef Piłsudski przemawia na otwarciu sejmu, Warszawa 1928 r. Józef Piłsudski przemawia na otwarciu sejmu, Warszawa 1928 r. Forum
Wybory do sejmu. Liczenie głosów po wyborach w 1928 r.Narodowe Archiwum Cyfrowe Wybory do sejmu. Liczenie głosów po wyborach w 1928 r.

Pierwsze cztery lata po krwawym przewrocie majowym 1926 r. były dla opinii publicznej niezrozumiałe. Piłsudski nie rozwiązał parlamentu, poza czterema generałami osadzonymi w wileńskim więzieniu na Antokolu (Tadeusz Rozwadowski, Józef Malczewski, Włodzimierz Zagórski i Bolesław Jaźwiński) i oskarżonym o korupcję gen. Michałem Żymierskim nie aresztowano nikogo. Tym różnił się zamach majowy od innych przewrotów wojskowych w Europie i poza nią, że nie zapełnił cel więziennych pokonanymi przeciwnikami. Nie rozwiązano partii politycznych opozycyjnych wobec nowych władz i nie założono knebla prasie. Ukazywały się wszystkie te same co przed przewrotem tytuły prasowe, a część z nich żwawo atakowała zwycięzców. Kawiarnie trzęsły się od politycznych plotek, można było bez obaw krytykować sanacyjne władze, choć należało zachować wstrzemięźliwość w krytyce Marszałka, bo można było dostać po gębie od jakiegoś jego fanatycznego zwolennika. Przed majem 1926 r. zresztą również.

Jedno zmieniło się niewątpliwie. Złamany został kręgosłup władzy parlamentarnej, a decyzje podejmowane były w Belwederze. Jednoosobowo. Marszałek czasami wysłuchiwał opinii swoich najbliższych współpracowników, lecz nigdy nie prowadził z nimi dyskusji.

Koniunktura sprzyja

Technika sprawowania władzy nie interesuje jednak przeciętnego obywatela. Chyba że narusza bezpośrednio jego interesy. Nic takiego nie miało miejsca, a wkrótce po przewrocie nastąpiła wyraźna, odczuwalna dla ludności poprawa sytuacji gospodarczej. Nie był to rezultat jakiejś genialnej polityki obozu sanacyjnego, lecz skutek długotrwałego strajku górników brytyjskich, który otworzył Polsce nowe możliwości zbytu węgla i jednocześnie wchodzenia gospodarki w okres korzystnej koniunktury, który to proces zaczął się jeszcze przed przewrotem.

Pomocnik Historyczny „Józef Piłsudski” (100093) z dnia 13.04.2015; Konteksty; s. 90
Oryginalny tytuł tekstu: "„Pod bagnetami, karabinami i szablami”"
Reklama