Pomocnik Historyczny

Istna pomroka dziejów

O pochodzeniu Słowian

Hołd składany Ottonowi III. Od lewej: Słowiańszczyzna, Germania, Galia, Rzym. Iluminacja ewangeliarza, koniec X w. Hołd składany Ottonowi III. Od lewej: Słowiańszczyzna, Germania, Galia, Rzym. Iluminacja ewangeliarza, koniec X w. AKG
Skąd Słowianie się wzięli?
Popularność każdej teorii jest proporcjonalna do intensywności koloru.Marek Sobczak/Polityka Popularność każdej teorii jest proporcjonalna do intensywności koloru.

Wspólnota praindoeuropejska. Zagadnienie etnogenezy Słowian (formowania się jako wspólnoty etnicznej) oraz ustalenie miejsca, gdzie do tego doszło, jest jednym z najstarszych problemów badawczych slawistyki. Pytanie o praojczyznę Słowian pojawia się już u anonimowego autora zwanego Kosmografem z Rawenny (przełom VII i VIII w.), który lokalizował ich siedziby gdzieś na wschodzie. Autorzy pochodzący ze świata arabskiego (np. al-Masudi, X w.) chętnie wywodzili ich od jednego z ludów biblijnych (potomków Jafeta). Pogląd ten chętnie przejmowali autorzy łacińscy, gdyż wiązał on historię lokalną z dziejami biblijnymi. Nestor, kronikarz ruski, w napisanej w początkach XII w. „Powieści lat minionych” wyraził pogląd, że Słowianie, jako potomkowie Jafeta, po zburzeniu wieży Babel wyemigrowali do Panonii (dzisiejsze zachodnie Węgry) i dopiero stamtąd rozprzestrzenili się po Europie. Z Panonii wywodzili Słowian również polscy dziejopisarze: autor „Kroniki Wielkopolskiej” (XIII w.) oraz Jan Długosz (XV w.).

Dopiero powstanie językoznawstwa indoeuropejskiego pod koniec XVIII w. pozwoliło powiązać język słowiański i pochodzenie Słowian z badaniami porównawczymi nad innymi językami z rodziny indoeuropejskiej. Chodzi głównie o te wykazujące najwięcej podobieństw do słowiańskiego: germańskie, celtyckie, bałtyjskie oraz irańskie. Pytanie o praojczyznę Słowian stało się częścią szerszego problemu: gdzie wykształciła się wspólnota praindoeuropejska, z której wywodzi się większość współczesnych języków europejskich?

Zestaw hipotez.

Pomocnik Historyczny „Narodziny Polski” (100103) z dnia 14.12.2015; O Słowiańszczyźnie; s. 30
Oryginalny tytuł tekstu: "Istna pomroka dziejów"
Reklama