Pomocnik Historyczny

„Nie masz pojęcia, w jakim tu jesteśmy stanie”

Porażka podczas próby odbicia więźniów w Mińsku

Więzienie w Mińsku (z lewej) było nie do zdobycia. Więzienie w Mińsku (z lewej) było nie do zdobycia. AN
Dotkliwa porażka cichociemnych: po nieudanej próbie odbicia akowców z więzienia w Mińsku przestał istnieć IV Odcinek Wachlarza.
Panorama Mińska w 1941 r.Hanns Hubmann/BPK/BEW Panorama Mińska w 1941 r.

Wielka wsypa. W połowie grudnia 1942 r. do Komendy Głównej AK zaczęły spływać niepokojące informacje o masowych aresztowaniach członków wydzielonej organizacji dywersyjnej Wachlarz na Kresach Wschodnich. Celem organizacji było prowadzenie dywersji na zapleczu frontu wschodniego poza przedwojennymi granicami II RP. O ile na III Odcinku Wachlarza z bazą w Brześciu nad Bugiem Niemcy zatrzymali jedynie czterech żołnierzy, w tym dwóch cichociemnych, to na IV Odcinku z siedzibą w Mińsku wpadło blisko 20 osób, w tym 5 skoczków. Aresztowani z III Odcinka zostali odbici 18 stycznia 1943 r. z więzienia w Pińsku przez grupę uderzeniową pod dowództwem cichociemnego por. Jana Piwnika. Wydobycie osadzonych z więzienia w Mińsku miał osobiście nadzorować szef sztabu Wachlarza mjr Stefan Rychter, „Tumry”, oraz cichociemny rtm. Jerzy Sokołowski, „Mira”. Niestety, finał akcji okazał się tragiczny.

Aresztowania na IV Odcinku nastąpiły w wyniku zdrady jednego z konspiratorów o pseudonimie „Drewnikowski”, który załamał się podczas przesłuchań przez gestapo. Rozpoczęły się ok. 8 grudnia 1942 r. i trwały przez kilka dni. Niemcy pojmali niemal całe dowództwo, w tym pięciu cichociemnych: dowódcę odcinka mjr. Tadeusza Sokołowskiego, „Tropa”, dowódcę bazy w Słucku rtm. Jerzego Sokołowskiego, „Mirę”, dowódcę bazy w Mińsku kpt. Bohdana Piątkowskiego, „Maka”, zastępcę „Maka” kpt. Wacława Zaorskiego, „Rybę”, oraz dowódcę bazy Borysów por. Kazimierza Smólskiego, „Sosnę”. W ręce gestapo wpadło także trzynastu innych żołnierzy oraz ok. 50 niezwiązanych z organizacją osób, których jedyną winą było to, że pracowały w tym samym przedsiębiorstwie przewozowym co kilku wachlarzowców.

Pomocnik Historyczny „Cichociemni” (100107) z dnia 25.04.2016; Konteksty; s. 124
Oryginalny tytuł tekstu: "„Nie masz pojęcia, w jakim tu jesteśmy stanie”"
Reklama