Fuzja tradycji. Malarstwo miniaturowe jest częścią kształtowanej pod wpływem dworu formy sztuki świata islamskiego, która osiągnęła szczytowy rozkwit w imperiach Safawidów, Wielkich Mogołów i Osmanów. Miniaturowe obrazy były wykorzystywane dla zilustrowania i upiększania luksusowych rękopisów, przeznaczonych dla rządzących i innych ważnych osobistości. Ponadto używano miniatur do zdobienia ksiąg religijnych oraz naukowych z dziedziny medycyny, zoologii, botaniki, astrologii itp. Osmanowie zaadaptowali tradycję dworskich skryptoriów, w których powstawały luksusowe książki; w szczególności ulegali wpływom perskiej kultury dworskiej, za wzór służyło im perskie malarstwo miniaturowe. Mimo silnego wpływu perskiego miniaturzyści za Osmanów byli w stanie wykształcić własną, bardzo niezależną formę. Poprzez kontakty z artystami z Europy, z Bałkanów i obszaru śródziemnomorskiego, przy wykorzystywaniu charakterystycznych perskich i turkmeńskich elementów stylowych doszło do fuzji wschodnich i zachodnich tradycji. Osmańskie miniatury różniły się przede wszystkim charakterystycznym dla nich historycznym realizmem. Podczas gdy perska tradycja sięgała do postaci legendarnych władców i bohaterów, mitycznych i cudownych stworzeń, rajskich ogrodów i dworskiej rozrywki, Turcy preferowali bardziej dokumentalny styl przedstawiania swojej imperialnej historii. Mecenat. Ilustrowane manuskrypty powstawały pod patronatem seldżuckim już w XIII w. W bejlikach istniał pewien popyt na ilustrowane rękopisy, jednakże wykwalifikowani miniaturzyści i ilustratorzy należeli w Anatolii na początku XV w. do rzadkości, chociaż w źródłach literackich znajduje się wzmianka, że dworska szkoła malarska działała na dworze Murada II. Wielkim mecenasem sztuki był Mehmed II Fatih. Interesował się sztuką starożytną i był patronem włoskich medalierów. Na jego dwór przybyli tacy artyści, jak wenecki malarz Gentile Bellini oraz rzeźbiarz z Padwy – Bartolomeo Bellano. Zachęcał także do rozwoju bardziej tradycyjnych dziedzin w sztuce islamu, jak sztuka książki, a jego mecenatowi przypisuje się przynajmniej 75 manuskryptów. Stanowią one nowy etap w osmańskiej sztuce książki. Coraz większe upodobanie znajduje estetyka perska. Zwłaszcza kiedy po zwycięstwie nad Turkmenami w 1474 r. Mehmed siłą przeniósł artystów z Tabrizu do Stambułu. Przywiedli oni ze sobą spory zestaw motywów kwiatowych, stanowiących część międzynarodowego stylu timurydzkiego. Portret. W dziedzinie portretu wśród osmańskich artystów tego czasu też ewoluowały stylistyczne zmiany. Malujący pod pseudonimem Nigari, oficer marynarki Reis Hayder stworzył swoistą syntezę zachodniego i islamskiego malarstwa miniaturowego. Używał on europejskich technik cieniowania i przedstawiał malowane postacie zawsze na ciemnym tle. Uwiecznił na portretach nie tylko Osmanów, jak chociażby admirała Hajraddina Barbarossę, najsłynniejszego pirata, jaki kiedykolwiek grasował po wodach Morza Śródziemnego, ale też władców europejskich, jak król Francji Franciszek I czy Karol V, cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Jego prace nie były przeznaczone do iluminacji manuskryptów, ale wykonywane były w nietypowej wówczas formie – na pojedynczych arkuszach. „Księgi królów”. Panowanie Sulejmana I, Selima II i Murada III uchodzi za szczytowy okres osmańskiego malarstwa miniaturowego. Rosnące w wyniku podbojów bogactwa i stabilność polityczna inspirowały, obok miniatur, wiele innych form sztuki. Z końcem XV i na początku XVI w. spotkanie z europejskim portretem, rosnące znaczenie malarstwa historiograficznego, wpływ morskiej kartografii i utrzymujące się nadal wpływy perskiego dziedzictwa artystycznego przyniosły w efekcie specyficzny osmański styl sztuki miniaturowej. Wprowadzenie stanowiska oficjalnego historyka dworskiego (şahnâmeci) miało służyć napisaniu i zilustrowaniu księgi „Szahname-yi Al-i Osman” (Księga królów domu osmańskiego), czyli historii dyna