Pomocnik Historyczny

Polska Itaka

Imigranci greccy na ziemiach odzyskanych

Grupa greckich i macedońskich dzieci w ośrodku w Lądku-Zdroju, przełom lat 40. i 50. Grupa greckich i macedońskich dzieci w ośrodku w Lądku-Zdroju, przełom lat 40. i 50. Związek Greków w Polsce
Greccy i macedońscy uchodźcy na Ziemiach Zachodnich.
Tablica upamiętniająca pierwszy transport emigrantów z GrecjiZwiązek Greków w Polsce Tablica upamiętniająca pierwszy transport emigrantów z Grecji

Tajna operacja. W wyniku porażki greckich komunistów w walce z monarchią Jerzego II (patrz ramka o wojnie domowej) do Polski trafiło blisko 14 tys. osób, w tym 4 tys. dzieci i 2,8 tys. inwalidów. Wśród dorosłych prawie 30 proc. stanowiła ludność cywilna. Przeważali Grecy i Macedończycy, ale niewielką część stanowili także prawosławni Kucowołosi, posługujący się dialektem albańskim Arwanici i muzułmańscy Pomacy. W przeszło 90 proc. była to ludność pochodząca z wiejskich terenów Grecji.

W 1948 r. jako pierwsze przybyły dzieci, przewożone pociągami z obozów dla uchodźców w Rumunii. Trafiły do ośrodków wychowawczych na Dolnym Śląsku: w Międzygórzu, Lądku-Zdroju i Szczawnie-Zdroju. W latach 1949–50 pod polską i rumuńską banderą przywieziono do Polski kilka tysięcy dorosłych. Z portu Dürres w Albanii przez Morze Śródziemne, Gibraltar, kanał La Manche, Cieśniny Duńskie dotarli oni do portów w Gdańsku, Kołobrzegu i Świnoujściu. Całość operacji była tajna, a koordynował ją II Oddział Sztabu Generalnego WP.

Osoby zdrowe i w podeszłym wieku przewieziono pociągami na Dolny Śląsk: do Dusznik-Zdroju, Zgorzelca i Międzygórza. Ranni trafili do Chirurgicznego Szpitala Polowego nr 250, utworzonego specjalnie w tym celu w poniemieckiej bazie hydroplanów w zachodniopomorskim Dziwnowie. Kierujący szpitalem lekarz mjr Władysław Barcikowski po latach tak opisywał widok rannych przybyłych pierwszym transportem: „Dziwni przybysze ubrani byli na pół cywilnie, na pół wojskowo (…).

Pomocnik Historyczny „Z Kresów na Kresy” (100111) z dnia 12.09.2016; Wysiedlenie; s. 50
Oryginalny tytuł tekstu: "Polska Itaka"
Reklama