Pomocnik Historyczny

„Wysokie mury oddzielały naddunajskie mocarstwo od Niemiec”

Jak Austria rywalizowała z Prusami o władzę w Niemczech

Wojska pruskie i austriackie ramię w ramię w wojnie z Danią (1864 r.) i walczące przeciwko sobie w krwawej bitwie pod Sadową (1866 r.) Wojska pruskie i austriackie ramię w ramię w wojnie z Danią (1864 r.) i walczące przeciwko sobie w krwawej bitwie pod Sadową (1866 r.) Interfoto / Forum
Wyrzucanie Austrii z Rzeszy.
Marek Sobczak/Polityka

Grabarz starej Rzeszy. Starą Rzeszę Niemiecką (Święte Cesarstwo Rzymskie) zlikwidował w 1806 r. Napoleon, chcąc ją zastąpić własnym imperium. Ale tak naprawdę jej grabarzem był ten sam król pruski, który zainicjował rozbiory i likwidację Rzeczpospolitej – Fryderyk II. Prusy, podobnie jak Austria i Saksonia, były częścią Rzeszy. Fryderyk II, rozpoczynając w 1740 r. wojnę z Austrią o Śląsk, a w 1756  r. atakiem na Saksonię wojnę siedmioletnią, pokazał, że cesarstwo – jako swoista unia kilkuset mniej lub bardziej suwerennych terytoriów – nie jest żadną instancją nadrzędną wobec egoizmu autokratycznego państwa członkowskiego.

Nowa siła: Związek Niemiecki. Po upadku napoleońskiego imperium zwycięskie mocarstwa już nie próbowały na kongresie wiedeńskim w 1815 r. tworzyć żadnej paneuropejskiej konfederacji, zadowalając się konserwatywnym koncertem mocarstw – Anglii, Rosji, Austrii i Prus – do którego z czasem dokooptowano pokonaną Francję. W miejsce dawnej Rzeszy utworzono Związek Niemiecki. Była to gwarantowana m.in. przez Rosję i Wielką Brytanię konfederacja 34 suwerennych państw (królestw, księstw i wolnych miast: Bremy, Hamburga, Frankfurtu i Lubeki) i jako taka nie stała się ona podmiotem prawa międzynarodowego. Jej członkowie w przypadku wojny mieli wybierać dowódcę wspólnych wojsk, ale jedynie w celu obrony. Gwaranci zadbali, by związek nie był zdolny do działań zaczepnych ani nie zapoczątkował jednoczenia Niemiec.

Od początku zderzyły się w nim interesy Prus i Austrii. Przy czym oba te mocarstwa do Związku Niemieckiego należały tylko tymi terytoriami, które kiedyś były częścią Rzeszy – a więc bez Węgier, Chorwacji, Poznańskiego i Prus Wschodnich. Cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Franciszek II, czując pismo nosem, już w 1804 r.

Pomocnik Historyczny „Franciszek Józef I” (100115) z dnia 12.12.2016; Konteksty; s. 92
Oryginalny tytuł tekstu: "„Wysokie mury oddzielały naddunajskie mocarstwo od Niemiec”"
Reklama