Pomocnik Historyczny

Europejskie instytucje

Jak działa Unia Europejska?

Gmach Parlamentu Europejskiego w Strasburgu Gmach Parlamentu Europejskiego w Strasburgu BEW
Schemat europejskich instytucji i ich kompetencji (i zmiany od chwili powstania do dziś).
Parlament EuropejskiAN Parlament Europejski

Parlament Europejski. Wybierany bezpośrednio przez obywateli, jest tą z instytucji europejskich, która gwarantuje im wpływ na działania unii. Jego zalążkiem w latach 50. było Zgromadzenie Parlamentarne Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Od 1957 r., jako Europejskie Zgromadzenie Parlamentarne, pełnił funkcje doradcze także wobec Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i Euratomu. Bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego, proponowane już w latach 50., po raz pierwszy przeprowadzono w czerwcu 1979 r. Od tej pory odbywają się co pięć lat – w tym samym terminie we wszystkich państwach członkowskich i wszędzie z zachowaniem zasady proporcjonalności, ale według różnych narodowych ordynacji wyborczych.

W kończącej się w 2019 r. kadencji PE liczył 751 posłów, z których najwięcej (96) wybrano w Niemczech, a najmniej (po 6) na Cyprze, Malcie, w Luksemburgu i w Estonii. Biorąc pod uwagę różnice liczby ludności, narodowy podział mandatów faworyzuje państwa małe: jeden poseł maltański reprezentuje mniej niż 70 tys. obywateli, podczas gdy niemiecki – ponad 850 tys. Z Polski pochodziło 51 posłów, czyli jeden na każde 750 tys. obywateli.

Kluby poselskie (oficjalnie: frakcje) są tworzone na podstawie ideowej bliskości poglądów, przy czym wymagane minimum stanowi 25 posłów reprezentujących co najmniej jedną czwartą (a więc siedem) państw członkowskich. W kończącej się kadencji parlamentu działało 8 frakcji, polscy posłowie zasiadali w 5 z nich: chadeckiej (PO i PSL), konserwatywnej (PiS), socjalistycznej (SLD) oraz dwóch eurosceptycznych (korwinowcy). Ponieważ PE nie ma inicjatywy ustawodawczej i nie wybiera rządu, podział na większość i opozycję jest słabiej widoczny niż w parlamentach narodowych, ale przyjęło się uważać chadeków, socjalistów i liberałów za wielką prointegracyjną koalicję.

Pomocnik Historyczny „Dzieje wspólnej Europy" (100117) z dnia 23.04.2019; Dziś; s. 96
Oryginalny tytuł tekstu: "Europejskie instytucje"
Reklama