Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Pomocnik Historyczny

Żeglarze, misjonarze, kupcy

Kiedy Europejczycy dotarli do Indii

Rynek w Goa, należącym do kolonii portugalskiej, grafika Théodore’a de Bry z 1598 r. Rynek w Goa, należącym do kolonii portugalskiej, grafika Théodore’a de Bry z 1598 r. Alamy
Początek nowego, niezwykle brzemiennego w skutki okresu w dziejach subkontynentu wyznaczyła wyprawa Vasco da Gamy.
Marek Sobczak/Polityka

Europejska kolonizacja. Europejczycy początkowo przybywali do Indii albo jako kupcy, albo jako misjonarze – katoliccy (Portugalczycy, Francuzi), protestanccy (Holendrzy, Duńczycy, Niemcy), anglikańscy (Brytyjczycy). Z czasem między siłami europejskimi rozpoczęła się rywalizacja o kontakty handlowe i zyski, a także o tereny i wpływy polityczne, zaś konflikty toczące się między mocarstwami w Europie znajdowały odzwierciedlenie w posiadłościach zamorskich.

Portugalczycy i Estado da Índia. Portugalczycy wykorzystali olbrzymią szansę odkrycia alternatywnej drogi morskiej do Indii, wiodącej wokół wybrzeży Afryki i omijającej od wieków zmonopolizowane przez żeglarzy arabskich szlaki łączące porty Zatoki Perskiej i zachodniego wybrzeża subkontynentu. Europa była spragniona indyjskich towarów – pieprzu i innych przypraw, saletry, bawełnianych tkanin – dlatego wyprawa Vasco da Gamy, który w 1498 r. dotarł do Kozhikode (Kalikatu) na Wybrzeżu Malabarskim, została uznana za całkowity sukces, pomimo że Portugalczycy musieli salwować się ucieczką przed Indusami podburzonymi przez obawiających się konkurencji kupców muzułmańskich.

Kozhikode było centrum handlu przyprawami kontrolowanego przez Chińczyków i Arabów, którym udało się skutecznie zapobiec założeniu tam przez Portugalczyków faktorii. Przybysze postanowili jednak walczyć o wpływy i podjęli decyzję o ekspansji, chociaż kolejna ekspedycja z 1505 r., dowodzona przez mianowanego wicekrólem Indii Francisco de Almeidę i próba założenia faktorii handlowej w Koćinie również zakończyły się fiaskiem na skutek interwencji floty arabskiej. Pięć lat później wyprawa Alfonsa de Albuquerque (późniejszego pierwszego gubernatora Indii Portugalskich) przyniosła upragniony sukces: Portugalczycy pokonali siły sułtana Bidźapuru i założyli pierwszą faktorię handlową w Goa, które wkrótce stało się stolicą ich indyjskich posiadłości.

Pomocnik Historyczny „Dzieje Indii” (100121) z dnia 26.06.2017; Dzieje Indii; s. 102
Oryginalny tytuł tekstu: "Żeglarze, misjonarze, kupcy"
Reklama