Wizja Pakistanu. W XX w. hindusko-muzułmański antagonizm przestał być jedynie wyrazem rywalizacji o wpływy pod panowaniem brytyjskim. Stopniowo, wraz z ideami niepodległych Indii, do głosu doszły roszczenia i ambicje muzułmańskich elit domagających się już nie tylko politycznego i ekonomicznego równouprawnienia (podczas rządów brytyjskich dominująca pozycja muzułmanów uległa degradacji kosztem hindusów), ale i utworzenia odrębnego państwa. Podstawowym założeniem zwolenników tej idei była domniemana niemożność koegzystencji przedstawicieli dwóch grup wyznaniowych w ramach jednego państwa (przyszłych niepodległych Indii) i obawa przed hinduską dominacją. Hasło „islam w zagrożeniu” stało się emanacją muzułmańskiego separatyzmu i nacjonalizmu, ukierunkowanego na budowanie wspólnoty i masową polityczno-społeczną mobilizację wokół wspólnego celu.
Ojcowie założyciele. Jak już wspomniano jako pierwszy potrzebę utworzenia odrębnego państwa dla muzułmanów na obszarze północnych prowincji Indii wyraził w 1930 r. sir Muhammad Ikbal, noszący honorowy tytuł allamy, przyznawany muzułmańskim teologom. W jego ślady poszedł Muhammad Ali Dźinnah, który nakreślił ideologiczne podstawy utworzenia Pakistanu; przybrały one formę tzw. teorii dwóch narodów. Zgodnie z nią islam i hinduizm nie są jedynie religiami, ale odmiennymi porządkami społecznymi i cywilizacjami, opartymi na sprzecznych ze sobą koncepcjach.
Dźinnah, prawnik wykształcony w Londynie i świecki szyita, określany w Pakistanie mianem Wielkiego Przywódcy (Kaid-e-Azam), nie był jednak zwolennikiem państwa teokratycznego, opartego na surowej interpretacji prawa szarii i marginalizującego mniejszości wyznaniowe.