Pomocnik Historyczny

Nowy cesarz i jego rodzina

Nowy, od 1 maja 2019 r., cesarz Naruhito podczas jednej z ceremonii związanych z objęciem tronu. Nowy, od 1 maja 2019 r., cesarz Naruhito podczas jednej z ceremonii związanych z objęciem tronu. Reuters
Czy cesarska dynastia przetrwa następne pokolenia?
Cesarska rodzina witająca Nowy Rok 2019 w Pałacu Cesarskim w Tokio; w pierwszym rzędzie, od lewej do prawej: księżna Masako (dziś cesarzowa), książę Naruhito (dziś cesarz), cesarz Akihito, cesarzowa Michiko, książę Akishino i księżniczka Kiko; w drugim rzędzie, od lewej do prawej: księżniczka Mako, księżniczka Aiko, książę Hisahito i księżniczka Kako.East News Cesarska rodzina witająca Nowy Rok 2019 w Pałacu Cesarskim w Tokio; w pierwszym rzędzie, od lewej do prawej: księżna Masako (dziś cesarzowa), książę Naruhito (dziś cesarz), cesarz Akihito, cesarzowa Michiko, książę Akishino i księżniczka Kiko; w drugim rzędzie, od lewej do prawej: księżniczka Mako, księżniczka Aiko, książę Hisahito i księżniczka Kako.

Abdykacja na prawach wyjątku. 30 kwietnia 2019 r. doszło do bezprecedensowej w nowoczesnej Japonii abdykacji cesarza. Nie przewidziano takiej możliwości w najważniejszym dokumencie prawnym dotyczącym cesarza (tennō) i jego rodziny (kōzoku), w „Akcie o domu cesarskim” („Kōshitsu tenpan”), ogłoszonym wraz z konstytucją w 1946 r. Nie przewidziano także w analogicznym dokumencie z 1889 r., na którym wzorowany był ten ostatni. Cesarz miał panować dożywotnio i dopiero po jego śmierci następca przejmował regalia, zostając kolejnym władcą. Inaczej bywało w przeszłości, ale do ostatniej abdykacji – cesarza Kōkaku (pan. 1779–1817) – doszło ponad 200 lat temu.

Tym razem z wolą przekazania tronu wystąpił panujący od 1989 r. cesarz Akihito (ur. 1933); tłumaczył się niemożnością właściwego wypełniania obowiązków ze względu na wiek i stan zdrowia. Po wielu dyskusjach w połowie 2017 r. przedstawiciele rządu i parlamentu przyjęli specjalną uchwałę dopuszczającą jedynie do tej jednej abdykacji. Nie zmieniono zapisów w „Kōshitsu tenpan”. Ustalono też, że po 30 kwietnia Akihito będzie tytułowany jako Jōkō Heika, Jego Cesarska Mość po abdykacji.

Następnego dnia, 1 maja, następca tronu książę Naruhito przejął regalia i został cesarzem. Zaczęła obowiązywać nowa era Reiwa (Piękna Harmonia). Era Heisei (Osiąganie Pokoju) przeszła do historii, jej nazwa stanie się pośmiertnym imieniem cesarza Akihito.

Akihito. Poprzedni cesarz studiował na Wydziale Nauk Politycznych i Ekonomii Uniwersytetu Gakushūin. Jego żona, Michiko (z domu Shōda), córka potentata przetwórstwa mącznego, jako pierwsza w historii kobieta z ludu, czyli spoza arystokracji, została cesarzową. Jest absolwentką Wydziału Literatury Angielskiej Uniwersytetu Sacré Coeur w Tokio.

Pomocnik Historyczny „Dzieje Japonii” (100149) z dnia 10.06.2019; Teraźniejszość i przyszłość; s. 108
Reklama