Pomocnik Historyczny

Zbrojne państwo

Polityka gospodarcza II RP

Szkoła w Kobryniu – tablica wyników zbiórki złomu na rzecz Funduszu Obrony Narodowej. 1935 r. Szkoła w Kobryniu – tablica wyników zbiórki złomu na rzecz Funduszu Obrony Narodowej. 1935 r. Forum
Jaką politykę gospodarczą prowadziła II RP w drugiej połowie lat 30., gdy potęgowało się widmo wojny?
[rys.] Krysik Jarosław/Polityka

Polityka gospodarcza rządu po 1935 r. wiąże się z postacią inż. Eugeniusza Kwiatkowskiego, który wrócił do czynnej działalności na forum ogólnokrajowym jako wicepremier i minister skarbu. Był m.in. ministrem przemysłu i handlu w drugiej połowie lat 20., zasłynął jako autor koncepcji rozwoju handlu morskiego i budowniczy portu w Gdyni, potem dyrektorował w kilku wielkich fabrykach azotowych. Gdy wrócił do rządu, stał się nie tylko autorem planu i koordynatorem budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego, ale też silnie wpłynął na politykę gospodarczą tego okresu.

W latach kryzysu gospodarczego z początku lat 30. wśród działaczy państwowych zaczął zdobywać przewagę pogląd o konieczności szerszego zaangażowania się państwa w sferę produkcji i rozdziału dóbr. Nawet kosztem kapitału prywatnego wdrażano politykę interwencjonizmu państwowego, której głównym środkiem stały się inwestycje państwowe. Nowym zjawiskiem było tu planowanie. Przyjmowane ustalenia dawały priorytet inwestycjom związanym z przemysłem obronnym, surowcami, branżą motoryzacyjną i energetyką. Aby zrealizować te zamierzenia, konieczne było odpowiednie zabezpieczenie finansowe. Ówczesna polityka w tym zakresie opierała się na zasadach utrzymania równowagi budżetowej drogą ściągania podatków, uzyskiwania pożyczek wewnętrznych i zagranicznych, wpływów z państwowych monopoli, opracowywania nowych rozwiązań legislacyjnych, rozszerzających podatkowe preferencje państwa na rzecz inwestycji prywatnych na pożądanych obszarach oraz na kontynuowaniu polityki reglamentacji dewizowo-walutowej.

W rezultacie tych działań przemysł polski w latach 1937–1939 wszedł w fazę znacznego ożywienia. Jego produkcja przekroczyła poziom sprzed kryzysu, tj. z 1928 r.

Plany inwestycyjne.

Wzrost inwestycji państwowych w drugiej połowie lat 30.

Pomocnik Historyczny „Jak rozpętała się II wojna światowa” (100154) z dnia 19.08.2019; Polska; s. 46
Oryginalny tytuł tekstu: "Zbrojne państwo"
Reklama