Urzędy senatorskie
• Prymas – (arcybiskup gnieźnieński) stał na szczycie hierarchii państwowej. Od 1572 r., jako przewodniczący senatu, uzyskał stanowisko interrexa, głowy państwa na czas bezkrólewia. Prymas reprezentował kraj na zewnątrz, kierował jego administracją i przygotowywał elekcję nowego władcy, zwoływał sejmiki i sejmy, dokonywał formalnej nominacji elekta. Jako arcybiskup gnieźnieński koronował króla i królową. Mógł decydować o wojnie i bywał szafarzem urzędów. Praktycznie druga osoba w państwie po królu, na którego dodatkowo oddziaływał jako duszpasterz.
• Wojewoda – wojewodowie stanowili drugą co do ważności grupę senatorów (równi im byli kasztelanowie wileński i trocki oraz starosta żmudzki, przewyższał natomiast kasztelan krakowski, uznawany za najważniejszego dostojnika świeckiego w państwie). W czasach piastowskich mieli olbrzymi zakres władzy administracyjnej, sądowniczej i wojskowej (wiódł wojów – stąd nazwa) na podległych sobie terenach. Na przełomie XIII i XIV w. stracili większość kompetencji na rzecz starostów, weszli jednak do Rady Królewskiej, przekształconej następnie w senat. Wojewodów, za wyjątkiem połockiego i wileńskiego, wybieranych przez obywateli tych ziem, mianował król, a od 1775 r. Rada Nieustająca. Poza Litwą i Prusami obowiązywało ich prawo o incompatibiliach – nie mogli łączyć urzędu z innymi, prócz hetmaństwa, i ze starostwami.
• Kasztelan – urząd wywodził się z czasów pierwszych Piastów, gdy podstawowymi ośrodkami władzy były grody-kasztele. Od XIV w. kasztelanie utraciły swe znaczenie na rzecz starostw grodowych. W senacie wyróżniano kasztelanów większych – prowincjonalnych (zwanych też krzesłowymi, gdyż zasiadali na krzesłach), i mniejszych – powiatowych (drążkowych, ci bowiem siedzieli na końcu sali na prostych ławach).