Od neandertalczyków do Mykeńczyków. Bałkany zasiedlali już neandertalczycy, po których pozostały liczne kości, chociażby w jaskiniach Chorwacji. Był to region bardzo lubiany przez łowców zbieraczy, bo mogli tam znaleźć schronienie, gdy na północy pojawiał się lądolód. Z najnowszych badań genetycznych wynika wręcz, że to tam w czasie ostatniego zlodowacenia wykształciła się linia genetyczna, która ok. 14 tys. lat temu rozeszła się po całej Europie, zastępując starsze populacje. Ale i ona nie cieszyła się zbyt długo dominacją, bo myśliwych stopniowo zaczęli wypierać rolnicy z Anatolii, którzy na Bałkany przybyli ok. 9 tys. lat temu. Znów region stał się miejscem innowacji – w Chorwacji są dowody najstarszej produkcji sera (oczywiście typu feta), a w okolicach Belgradu, w kulturze Vinča, kreślono znaki, przez niektórych uważane za protopismo.
Kolejną zmianę genetyczno-kulturową spowodował napływ z Kaukazu ok. 5 tys. lat temu Indoeuropejczyków, którzy narzucili swój język i patriarchalną kulturę. Z najnowszych badań DNA wynika, że na terenie Peloponezu indoeuropejskie elity praktykowały endogamię, która zmuszała rodziny do pozostania na miejscu (co było niezbędne w uprawie wieloletnich oliwek i winorośli, podstawy diety mieszkańców regionu), a jednocześnie pozwalała kumulować przywileje i bogactwa. To one przyczyniły się do rozkwitu rycerskiej kultury mykeńskiej, która zbudowała wspaniałe groby i twierdze w Mykenach i Tirynsie, miała wysoką kulturę materialną i posługiwała się jednym z najstarszych pism europejskich (linearnym B). Przede wszystkim jednak stworzyła wzorce kulturowe, których echa można znaleźć daleko na północ od Bałkanów, bo mieszkańcy Europy Środkowej (w tym też na terenie ziem polskich) nawiązywali do obrzędowości, religijności i wzornictwa mykeńskiego, co dowodzi niezwykłej atrakcyjności tego peloponeskiego zjawiska.