Pomocnik Historyczny

Europa! Europa?

Węgry ponownie w europejskiej wspólnocie NATO i UE

Założyciele Trójkąta Wyszehradzkiego w budynku parlamentu w Budapeszcie, 15 lutego 1991 r. Nad zebranymi widoczny fragment obrazu „Objęcie ojczystej ziemi” Mihalya Munkacsyego. Założyciele Trójkąta Wyszehradzkiego w budynku parlamentu w Budapeszcie, 15 lutego 1991 r. Nad zebranymi widoczny fragment obrazu „Objęcie ojczystej ziemi” Mihalya Munkacsyego. Interfoto/AFP / East News
Sąsiedztwo suwerennych Polski i Węgier.

Postulat powrotu na Zachód. Polsko-węgierska wspólnota losów przecięła się wyraźnie w okresie postkomunistycznej transformacji. Symboliczne jest, że w Budapeszcie w czasie przygotowań do rozmów komunistów i przedstawicieli opozycji jednym z pomysłów było ściągnięcie z Warszawy mebla, przy którym negocjowano przejęcie władzy w Polsce (okrągłego stołu). Politycznym dowodem środkowoeuropejskiej integracji było powołanie 15 lutego 1991 r. tzw. Trójkąta Wyszehradzkiego do współpracy w zakresie integracji ogólnoeuropejskiej. Stosowną deklarację podpisali prezydenci Czechosłowacji Václav Havel i Polski Lech Wałęsa oraz premier Węgier József Antall. (Od czasu rozpadu Czechosłowacji 1 stycznia 1993 r. jest to Grupa Wyszehradzka, V4). Nawiązywano do XIV-wiecznej idei, kiedy w latach 1335–39 na zamku w Wyszehradzie odbywały się zjazdy organizowane przez Karola Andegaweńskiego jako króla Węgier. Udział w nich brali władcy Czech (Jan Luksemburczyk) oraz Polski (Kazimierz Wielki).

Postkomunistyczna rzeczywistość, upadek żelaznej kurtyny i koniec zimnej wojny wymuszały ułożenie na nowo regionalnych relacji oraz zdefiniowanie aspiracji w zakresie polityki międzynarodowej (także w aspekcie tworzenia czy raczej odtwarzania tożsamości). Ówcześnie dominujące, wywodzące się z demokratycznej opozycji, stronnictwa polityczne jednoznacznie opowiadały się za „powrotem do Zachodu”. Podczas szczytu w Pradze w maju 1992 r. podjęto decyzję, że Grupa Wyszehradzka wspólnie złoży wniosek o przyjęcie do wspólnot europejskich, co nastąpiło kilka miesięcy później – w grudniu 1992 r. W tym samym miesiącu powołano Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu (CEFTA), którego zadaniem było zniesienie ceł między krajami członkowskimi.

Polityczne przekładańce.

Pomocnik Historyczny „Polacy i Węgrzy. Dzieje sąsiedztwa” (100217) z dnia 11.12.2023; Polacy i Węgrzy; s. 100
Oryginalny tytuł tekstu: "Europa! Europa?"
Reklama