Epoka Macharskiego
Służył Kościołowi, ale też sprawie narodowej. Ostrożnie i roztropnie
Jako metropolita nie zmienił skromnego sposobu bycia, skoncentrował się na kontynuacji tego, co było najlepsze w epoce Wojtyły. Dwa lata później stanął przed wyzwaniem całkiem innej natury: kierował Kościołem krakowskim i współkierował Kościołem w Polsce w stanie wojennym. Jakby tych wyzwań było jeszcze mało, w 1989 r. przyszła zmiana ustroju na demokratyczny, wraz z wszystkimi jej turbulencjami. Macharski wyszedł z tych trzech prób z tarczą. Dlatego zapamiętamy go dobrze: jako wybitnego człowieka Kościoła i jako ważnego uczestnika polskiego życia publicznego.
Służył Kościołowi, ale też sprawie narodowej. Ostrożnie i roztropnie, po krakowsku. W stanie wojennym upominał się stale o internowanych (za co jest mu wdzięczny niżej podpisany), jednak nie życzył sobie, by jego księża diecezjalni bezpośrednio angażowali się po stronie podziemnej Solidarności. Szedł tropem nie tylko ówczesnego prymasa Józefa Glempa, ale też jego poprzednika kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz księcia kardynała Adama Sapiehy (sam należał do krakowskiego mieszczaństwa i był wychowany w jego umiarkowanie konserwatywnym etosie).
Ta linia pozwoliła mu chronić Kościół instytucjonalny w epoce gen. Jaruzelskiego i odbudowywać jego pozycję (także materialną) w epoce premiera Mazowieckiego i po niej. Bronił praw i interesów Kościoła instytucjonalnego, ale także praw obywatelskich, w tym także praw duchownych oskarżanych o współpracę z SB do obrony. Po śmierci prymasa Wyszyńskiego (1981) był brany pod uwagę jako jego następca.
Krakowianie szanowali i lubili kard. Macharskiego za prostotę, poczucie humoru, ale też za franciszkańską pobożność, solidność sprawowania kościelnego urzędu, zdolność do rozładowywania napięć i konfliktów raczej drogą dialogu i perswazji niż z pozycji autorytetu władzy kościelnej. Tylko z jednym poważnym konfliktem nie poradził sobie o własnych siłach.
Z konfliktem wokół klasztoru sióstr karmelitanek w Oświęcimiu, które nie chciały się przenieść w inne miejsce, mimo próśb ze strony Żydów, którzy wskazywali, że obecność sióstr jest w ich odczuciu aktem chrystianizacji obozu śmierci i zagłady. Ostatecznie musiał interweniować papież Jan Paweł II.
Gdyby dziś doszło do jakiegoś podobnie poważnego konfliktu, być może poczulibyśmy, jak bardzo brakuje dziś Kościołowi postaci takich jak Jan Paweł II i kardynał Franciszek Macharski.