Orędzie Mateusza Morawieckiego w obronie noweli ustawy o IPN przejdzie do historii z innych powodów, niż mówca sobie życzył. Aktualnie Kancelaria Premiera pokazuje na YouTube trzy warianty tego wystąpienia: wygłoszone po polsku, po angielsku i raz jeszcze po angielsku, tyle że krótsze (za to obficie zilustrowane). Wersje niefortunne, transmitowane z napisami, zostały skasowane, ale w sieci nic nie ginie. Tymczasem wpadka w tłumaczeniu była kolosalna i trafiła się premierowi w newralgicznym punkcie przemówienia. Oto widzowie z zagranicy, jedni z adresatów oświadczenia, dowiedzieli się, że „camps where millions of Jews were murdered were Polish” (Obozy, w których wymordowano miliony Żydów, były polskie). Błąd okazał się wynikiem „automatycznego tłumaczenia serwisu YouTube” – wyjaśniła Kancelaria na Twitterze. Przedstawiciele YouTube okazali skruchę, ale i wyświadczyli premierowi przysługę, bo wpadka w orędziu zdarzyła się jeszcze jedna, poważniejsza, i można ją było przy okazji wykasować. W finalnej wersji filmu nie ma więc kompromitującego fragmentu, w którym Mateusz Morawiecki obwinia Niemców o zamordowanie przedstawicieli polskiej inteligencji... w Katyniu. Trudno o lepszą puentę dla wygłoszonej wcześniej deklaracji, że rząd PiS nie będzie tolerował żadnych historycznych przekłamań.
Ale jest prawda PiS, jest prawda historyczna i jest prawda internetu. Szum wokół nowelizacji ustawy o IPN wygenerował w sieci nadspodziewany ruch dla frazy „polskie obozy śmierci” (lub „polish death camps”). Sformułowaniem posługiwali się z początku autorzy depesz i komunikatów prasowych w wielu liczących się mediach, co nie dziwi. A jednak ciąg dalszy wymknął się spod kontroli. „Polskie obozy śmierci istniały i żadne prawo tego nie zmieni” – stwierdził na Twitterze izraelski polityk Ja’ir Lapid, słynący z kontrowersyjnych wypowiedzi.