Na uroczystej gali w Teatrze Wielkim obchodziliśmy w tym tygodniu 30-lecie Paszportów POLITYKI. To ważne wydarzenie w historii naszej redakcji, wzruszające – tak jak zawsze, kiedy przypominają się obrazy, emocje, zdarzenia sprzed dziesiątków lat; smutne, nostalgiczne – kiedy ogląda się dziś zdjęcia nieżyjących już przyjaciół: Zdzicha Pietrasika, wieloletniego szefa działu kultury, inicjatora naszej nagrody, czy twórców, którzy już odeszli, a mamy ich uśmiechnięte, często zabawne fotografie ze sceny i kuluarów: Andrzej Wajda, Jurek Pilch, Grzegorz Ciechowski, Krzysztof Penderecki, Maria Janion, Mariusz Walter... Ale jubileusz Paszportów to, po tych trzech dekadach, także ważny moment w historii kultury wolnej Polski, której Paszporty wiernie towarzyszą, a i w jakimś stopniu ją współtworzą. Tak zresztą – „Dzieje Kultury Wolnej Polski” – nazwaliśmy okolicznościową publikację, gdzie przypominamy nie tylko spektakularne sukcesy polskich artystów (dwa Noble, Oscary, niezliczone nagrody festiwalowe), ale też analizujemy porażki i rozczarowania 30-lecia, zmiany gustów publiczności i zainteresowań artystów, pozytywne i negatywne skutki działania rynku i państwa. W sumie – nie było źle z polską kulturą. A na pewno lepiej niż z polityką, zwłaszcza z kulturą polityczną.
Paszporty to dla nas od lat okazja do poznania i przedstawienia (także wielomilionowej publiczności TVN) najciekawszych artystów młodego pokolenia. Na ogół trafiamy z wyborem. Młodzi z dawniejszych edycji wciąż należą do czołówki polskich twórców, a pierwsi z nich już awansowali do grona „klasyków”, których przy okazji gali honorujemy specjalną nagrodą Kreator Kultury. Niedawno taki drugi Paszport otrzymała Olga Tokarczuk, w ubiegłym roku Katarzyna Nosowska, w tym roku to Dorota Masłowska, autorka najgłośniejszego debiutu literackiego tego stulecia („