Kraj

Państwo Państwa

Jarosław Kaczyński na pikniku PiS, 20 sierpnia 2023 r. Jarosław Kaczyński na pikniku PiS, 20 sierpnia 2023 r. Prawo i Sprawiedliwość / Facebook
Elita PiS wyraźnie obsadziła się w roli „państwa”, porzucając rzecz-pospolitą. Nie wiadomo, czy robią to świadomie, czy po prostu taki jest tam odruch, ale zachowują się po pańsku. Trzeba wygrać tę dramatycznie nierówną rywalizację z państwem Państwa z PiS.

Wicemarszałek Ryszard Terlecki ma w partii taki status, że jako jeden z nielicznych posłów PiS może mówić, co uważa, od siebie, wyprzedzając oficjalne przekazy dnia. W swoich stand-upach, na ogół wygłaszanych do dziennikarzy w marszu i przez ramię, bywa tyleż arogancki, co cynicznie szczery. Ostatnio, dopytywany o ewentualną dymisję ministra Wąsika, który na polityczny piknik sprowadził policyjny śmigłowiec i o mało nie sprowadził nieszczęścia, wicemarszałek sformułował warte zapamiętania „prawo Terleckiego”. Otóż, zdaniem szefa klubu PiS, wykorzystywanie wojska i policji w kampanii wyborczej jego partii jest uprawnione, „bo to jest także kampania rządu, więc służby państwa są jakby odpowiedzialne za to, jak rząd jest przyjmowany i jaki ma wizerunek”. To tylko „jakby oficjalne” potwierdzenie, że państwo zostało już wchłonięte przez partię, sprywatyzowane. Pokazujemy w tym numerze („Gra pod górę”), co z tego wynika dla samych wyborów, jak bardzo będą nierówne, niesprawiedliwe, jakimi kanałami PiS przepompowuje budżetowe pieniądze na swoją kampanię, jak wprzęga w propagandowy przekaz rozmaite instytucje publiczne, jak manipuluje prawem wyborczym, aby tylko utrudnić, wciąż możliwe, zwycięstwo opozycji.

Tu zresztą nie chodzi jedynie o wybory, ale o samo rozumienie państwa. W naszym języku słowo „państwo” ma komponent feudalny – odwołuje się etymologicznie do panów, panowania, pańszczyzny, pańskości. W europejskim kręgu kulturowym to raczej nietypowe: w językach germańskich, romańskich, a nawet po czesku mamy odniesienie do „stanu” (state, stadt, l’etat, stato), co wywodzi się od łacińskiego statusu, czyli godności, pozycji, tożsamości, także zbiorowej, w prawie rzymskim „stanu rzeczy publicznych”.

Polityka 36.2023 (3429) z dnia 29.08.2023; Przypisy; s. 6
Reklama