W ostatnich dwóch dekadach nasze miasta rosną jak na drożdżach. Rzadko w sposób kontrolowany, choć często budząc podziw skalą i tempem inwestycji: nowych wieżowców, osiedli, apartamentów, biurowców. A wśród nich drzemią miejsca jakby poddane innemu porządkowi czasu i logiki. Place, z którymi od lat nic nie można zrobić, obiekty, których budowa nagle niegdyś stanęła. Oczywiście, za każdym razem da się odnaleźć racjonalne wytłumaczenie: bankructwo dewelopera, problemy prawne, nieudolność władz.
Trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że jest coś jeszcze – właśnie owo trudne do określenia przekleństwo, które paraliżuje wszelkie konstruktywne działania i pomysły.
Warszawa: niechlubny przykład
Miastem, w którym mamy do czynienia z całą siatką lokalizacyjnych czarnych dziur, jest oczywiście stolica. Zacznijmy od budynków. Rekordzistą pozostaje chyba biurowiec na placu Politechniki (20 lat od rozpoczęcia budowy). Długim stażem (12 lat) pochwalić się też może skorupa gigantycznej, liczącej 36 tys. m kw., siedziby EuRoPol GAZ. Zdesperowani właściciele gotowi byli nawet podarować ją władzom stolicy. Te jednak policzyły koszty ukończenia budowy i darowizny nie przyjęły. Niewiele krócej (11 lat) trwa budowa ratusza w Wilanowie. Przy tym sześcioletnie straszenie biurowcem Acciony przy ul. Towarowej czy Hotelem System przy ul. Wspólnej to drobny epizod na ciemnych kartach zabudowy stolicy.
Czasami klątwa dopada całych połaci miasta. Ot, choćby plac Piłsudskiego z niekończącą się dyskusją: odbudowywać Pałac Saski (a przy okazji Pałac Brühla) czy nie? Prezydent Warszawy Lech Kaczyński był gotów stawiać i przeznaczył na ten cel 200 mln zł. Jego następczyni pieniądze te dała na budowę mostu Północnego, a po wielkim placu, mimo kilku różnych, gotowych już, planów zabudowy, nadal hula wiatr.