Książki

Wielka reinterpretacja

"Początki kultury" to zapis rozmów z filozofem i antropologiem, który nie boi się sądów kontrowersyjnych.

René Girard jest prawodawcą ważnych odkryć w świecie antropologii kultury. Jego teoria mimetyczna oraz odkrycie mechanizmu wyłaniania kozła ofiarnego wśród organizacji społecznych stały się prawdziwą rewelacją intelektualną i przyczynkiem do poważnej dyskusji nad prapoczątkami tworzenia się kultury. "Początki kultury" to zapis rozmów z filozofem i antropologiem, który nie boi się sądów kontrowersyjnych i jasno stawia kwestie swojego światopoglądu.

Nieodłącznym elementem wszystkich wypowiedzi Girarda i najważniejszą przesłanką poszukiwań intelektualnych jest wiara chrześcijańska. Girard, określany jako „Darwin antropologii”, to przede wszystkim znawca i egzegeta pism Starego i Nowego Testamentu. Biblia to dla niego główny materiał badawczy, z którego wyprowadził większość swoich tez dotyczących prawideł działania mechanizmu mimetycznego jednostek i wspólnot złożonych. Według filozofa jednostka w procesie socjalizacji poddana jest ciągłej presji naśladowania, przy czym mimesis ma dla Girarda dwa odcienie. Wyróżnia on naśladownictwo „dobre”, prowadzące do wzrostu umiejętności przystosowawczych człowieka i jego sprawne poruszanie się w świecie reguł rządzących relacjami społecznymi. Natomiast „złe” naśladownictwo polega na skomplikowanej grze z „wzorcami”, w których jednostka upatruje potencjalnego wroga w walce o „przedmiot” własnego pożądania.

Napięcie między faktyczną kondycją człowieka, a jego ambicjonalnym „ideałem”, często będącym produktem zmasowanej promocji „idoli” we współczesnym świecie, prowadzi do szeregu niekontrolowanych wybuchów agresji i autoprzemocy. Girard broni opcji, że tak było od zawsze, a konfliktogenny charakter naszej woli sprostania „wzorcom” prowadzi do ich unifikacji i zatarcia się granic między realnym a iluzorycznym byciem w świecie.

Reklama