Oto jak tworzą się światy
Niezwykłe zdjęcia z kosmosu: Filary Stworzenia sfotografowane ponownie po 20 latach
To tzw. Filary Stworzenia, czyli część bardzo dobrze znanej mgławicy emisyjnej Orzeł, która leży w odległości 6,5 tys. lat świetlnych od Ziemi w konstelacji Wężownika. Jest ona też oznaczona symbolem M 16. Odkryto ją dawno temu, w połowie XVIII w, jednak sławę zyskała dopiero w 1995 r., kiedy kosmiczny teleskop Hubble’a wykonał jej dokładne zdjęcia.
Przepiękne i niezwykłe formacje gazu oraz plazmy wkrótce stały się bardzo popularne, często pokazywane w telewizji, w filmach, trafiają nawet na T-shirty czy znaczki pocztowe. Hubble sfotografował Filary ponownie i o wiele dokładniej – dzięki zainstalowanej na nim w 2009 r. nowej kamerze Wide Field Camera 3. Te nowe ujęcia Filarów pokazano właśnie na 225. spotkaniu Amerykańskiego Stowarzyszenia Astronomicznego (AAS) w Seattle.
Nowe zdjęcia są tak dobre i dokładne, że szybko znalazły się na większości portali naukowych, a nawet stron znanych periodyków („Washington Post”). Filary to tylko część większej mgławicy emisyjnej Orzeł o rozmiarach 70 na 55 lat świetlnych. To trzy potężne kolumny gazu i pyłu, w których silne promieniowanie ultrafioletowe jest emitowane przez młode, bardzo gorące niebieskie gwiazdy. Są to obszary gwiazdotwórcze, co oznacza, że rodzi się w nich wiele nowych gwiazd – dlatego ciemne kształty świecą.
Dzięki nowym obserwacjom Hubble’a dowiadujemy się jednak, że Filary są również obszarami destrukcji. Gaz i pył Filarów są rozwiewane przez intensywną radiację młodych gwiazd i erodują pod wpływem potężnych wiatrów gwiazdowych. Dowodzą tego jasno-niebieskie otoczki wokół tych niezwykłych kształtów, które są mocno podgrzaną materią, wyparowującą w przestrzeń kosmiczną.