Nowe miejsce, nowa sytuacja, a mimo to czują Państwo, jakby wszystko zdarzyło się już wcześniej? Naukowcy prognozują, że ponad 80 proc. ludzi przynajmniej raz w życiu doświadczyło déjà vu. Mimo tego wciąż niewiele o tym zjawisku wiadomo. Kilku wskazówek dostarczyły badania zespołu doktor Michelle Hook z Texas A&M Health Science Center College of Medicine (USA).
Déjà vu, czyli bezpodstawne uczucie, że sytuacja, której właśnie doświadczam, miała miejsce już wcześniej, zostało wiele razy opisane nie tylko przez badaczy, ale też scenarzystów i pisarzy, którzy często nadawali mu zupełnie fantastyczne i niezwiązane z nauką wyjaśnienia.
W kultowym „Matrixie” było błędem w sztucznie wykreowanej rzeczywistości. W filmie z Denzelem Washingtonem o tym samym tytule pozwalało dzielnemu agentowi FBI zajrzeć w przeszłość i rozwiązywać zagadki morderstwa. Mimo że prawda o przyczynach déjà vu wciąż nie jest jasna, to naukowcom udało się wpaść na kilka dobrych tropów.
Déjà vu vs padaczka
Jak wskazują naukowcy z Teksasu, epizody déjà vu mogą być blisko spokrewnione z mechanizmem przechowywania wspomnień w mózgu. Umiejętność zapamiętywania zdarzeń i faktów jest ściśle związana z działaniem płata skroniowego. To właśnie dzięki tej części mózgu wspomnienia są gromadzone i przechowywanie. Z drugiej strony pewne części płata skroniowego odpowiadają za rozpoznawanie konkretnych zdarzeń i identyfikowanie ich jako sytuacji znajomych.
Wskazówki na temat tego związku dostarczyły osoby chorujące na padaczkę skroniową. Schorzenie charakteryzuje się tym, że w płacie skroniowym dochodzi do nagłego, synchronicznego wyładowania neuronów, czego efektem jest napad padaczkowy.