Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Nauka

Czas sięgnąć dna

Tajemnice morskiego dna

Zdalnie sterowany pojazd podwodny SuBastian. Zdalnie sterowany pojazd podwodny SuBastian. Schmidt Ocean Institute
O ile dobrze poznaliśmy ziemskie lądy, o tyle nie mamy pojęcia, jak wygląda 80 proc. morskiego dna. To jednak zaczyna się szybko zmieniać.
Statek badawczy R/V „Falkor”.Schmidt Ocean Institute Statek badawczy R/V „Falkor”.

Ostatni kwartał 1492 r. przeszedł do historii jako czas najbardziej doniosłego odkrycia geograficznego. Trzy statki pod wodzą Krzysztofa Kolumba dopłynęły do wysp u wybrzeży Ameryki. Załoga największego z nich, „Santa Marii”, szczególnie dotkliwie przekonała się, co oznacza pływanie po nieznanych wodach. Żaglowiec wszedł na mieliznę i na zawsze pozostał częścią Nowego Świata. Bliskie sobie w czasie, wyczyn Kolumba i opłynięcie Przylądka Dobrej Nadziei przez Bartolomeu Diasa, dały początek epoce wielkich odkryć geograficznych. Najdłużej nieznany kontynent, Antarktydę, odkryto w pierwszej połowie XIX w. Cywilizacja Zachodu wkraczała w XX w., dysponując względnie dokładnymi mapami planety i wydawało się, że czas wielkich odkrywców powoli przemijał.

Wysłanie satelity z aparatem fotograficznym na orbitę ugruntowało takie przekonanie. Lecz 8 stycznia 2005 r. atomowy okręt podwodny USS „San Francisco”, podobnie jak niegdyś „Santa Maria”, także zderzył się z przeszkodą skrytą w błękitnych odmętach. Idąc w zanurzeniu po wodach Mikronezji, wszedł na grzbiet podmorskiej góry, której nie miał na swoich mapach nawigacyjnych. Od słynnej karaweli miał o tyle więcej szczęścia, że mimo bardzo poważnych uszkodzeń udało mu się dotrzeć do portu. USS „San Francisco” przypomniał o umykającym na co dzień fakcie, że pół tysiąca lat po Kolumbie, Vasco da Gamie i Ferdynandzie Magellanie większa część ziemskiej rzeźby nadal pozostaje nieznana. Epoka wielkich podmorskich odkryć geograficznych czeka na swój czas, który zdaje się nadchodzić.

Kawał rafy

Było pogodne przedpołudnie 21 października 2020 r., gdy obsada mostku na statku badawczym R/V „Falkor”, płynącym na wschód od australijskiego Przylądka Jork, zyskała pewność, że trafiła na nieznaną podmorską górę.

Polityka 32.2021 (3324) z dnia 03.08.2021; Nauka i cywilizacja; s. 58
Oryginalny tytuł tekstu: "Czas sięgnąć dna"
Reklama